στη Βιέννη

Λέγαμε με την Πόπη σήμερα, στο τηλέφωνο, για το πόσο ήρεμες μαμάδες θα ήμασταν στα παιδιά που δεν κάναμε. Είναι αστείο. Εννοώ πως μερικές μέρες, όταν είσαι καλά, σου φαίνεται αστεία αυτή η κουβέντα.

* by Frederick Childe Hassam

A wintry day and night

All you have to do is pull a book from the shelf and open it, and suddenly the darkness is not so dark anymore.

— Ray Bradbury, Farewell Summer: A Novel
— Photo: from me to you
— Wintry θα πει χειμωνιάτικος

η πρώτη φορά

Δεν φυτεύω ποτέ τίποτε. Όποτε είχα γλάστρες στο σπίτι, εγώ απλά τις θαύμαζα- άλλος ήταν που τις πότιζε, τους άλλαζε το χώμα, τις αγαπούσε.
Μια φορά η αδερφή μου-τα πράσινα χέρια της οικογένειας- ήρθε και μου ξεπάτωσε τις αγριεμένες ζαρντινιέρες, και φύτεψε λουλούδια. Μετά, σε άλλο σπίτι, σε άλλη ζωή, με προμήθεψε με γλάστρες, λίγες-λίγες, μία-μία, μέχρι που έκανα έναν κήπο-ο τρόπος του λέγειν: απόκτησα μερικά κατά κάποιο τρόπο ζωντανά, για τα οποία νιώθω (πια) ευθύνη. Δεν κοιμάμαι αν είναι απότιστα, φροντίζω την επιβίωσή τους όταν λείπω για μέρες, και συχνά κόβω τα ξερά φύλλα, συμπληρώνω το χώμα, τα καθαρίζω.
Αυτό που κάνω συχνότερα απ' όλα όμως, είναι αυτό που ξέρω να κάνω καλύτερα: τα κοιτάζω. Τα θαυμάζω, τα καμαρώνω, χαίρομαι για τα φυτάκια μου. Κατά έναν περίεργο τρόπο, καθημερινά τους ρίχνω και μια δεύτερη ματιά, για να σιγουρευτώ ότι εγώ είμαι αυτή που τα διατηρώ έτσι, ότι μπορώ. Λίγα, κουτσά-στραβά, είναι παντώς ολόδικά μου και (ακόμη) ζωντανά!

Κάποτε είχα μια γαζία σε μια γλάστρα: δεν πρέπει να υπάρχει άλλο φυτό με τόση ικανότητα για επιβίωση. Τράβηξε τα πάνδεινα: την άφηνα απότιστη για βδομάδες, μήνες, ώσπου ερχόταν και γινόταν ένας σωρός κλαδιά με ξερά φύλλα να ανεμίζουν. Μετά ξαφνικά τη λυπόμουν, την κλάδευα εντελώς, σχεδόν μέχρι το χώμα κι αυτή σε μερικές μέρες έβγαζε καινούργια κλαδιά και μικρά μικρά πράσινα φυλλαράκια. Την φρόντιζα λίγο καιρό, και μετά πάλι την ξεχνούσα. Κι αυτή ξεχνούσε να ζει, ξεραινόταν, γινόταν πάλι ένας σωρός ξερά κλαδιά, σχεδόν για πέταμα. Και πάλι από την αρχή, άλλη αναβίωση.
Τώρα, είναι τεράστια, φρέσκια κι ευτυχισμένη, στον κήπο (όχι πια σε γλάστρα) της αδελφής μου.

Μια φορά έχωσα στο χώμα της γαζίας (τότε που ήταν στη γλάστρα) ένα κουκούτσι δαμάσκηνου. Πράσινου δαμάσκηνου. Την άνοιξη βγήκε μια φυτρούλα, που έγινε κλαδάκι, φυτάκι, δεντράκι. Τώρα είναι ολόκληρο δέντρο, στον ίδιο κήπο με τη γαζία μου.
Τα φυτά μου δώθηκαν σε ανάδοχη οικογένεια, κι εγώ εξακολουθώ να αναφέρομαι σ' αυτά με το "μου"-πόσο περίεργο είναι αυτό, ε;

Oι ανωτέρω υάκινθοι λοιπόν (ούπς, πόσες φορές έγραψα σήμερα για τον εν θέματι και τους ανωτέρω;) φυτεύτηκαν πριν λίγο καιρό, κατόπιν τηλεφωνικών οδηγιών της αδελφούλας μου. Δεν νομίζω πως της πέρασε καθόλου από το μυαλό ότι μπορεί και να μην έβγαιναν (από το χώμα). Εγώ, από την άλλη, κοίταζα που και που το χώμα, κι αναρωτιόμουν αν ήταν τζούφιοι (οι βολβοί), αν ξεράθηκαν, αν φαγώθηκαν από κανένα πεινασμένο σκουλήκι, αν τα ποτίζω πολύ, αν δεν τα ποτίζω αρκετά, αν τα απορρόφησαν οι ρίζες του διπλανού φυτού κι εξαφανίστηκαν...
Λοιπόν, ιδού: ξανά, σήμερα, καμαρώνω!

θάλασσα είναι, ή ουρανός;

O Σεζάν ζωγράφισε πολλές νεκρές φύσεις-φρούτα, φρούτα, τραπέζια, υφάσματα, κανάτια, ποτήρια- κι εμένα δε μ' αρέσουν καθόλου οι νεκρές φύσεις, μου φαίνονται ακριβώς αυτό, νεκρές: σα να ζωγραφίζεις για να δεις αν μπορείς να ζωγραφίσεις κατι που έχει σταθεί και σου ποζάρει, κι όχι για να δείξεις σε κάποιον κάτι υπέροχο, που σου άρεσε, για να το μοιραστείς και να το διατηρήσεις.

Το στυλ του, επίσης, δεν μου αρέσει πολύ: είναι κυβιστικό (σαν του Πικάσσο-δεν μπορώ να το αναλύσω περισσότερο αυτό, δεν έχω γνώσεις), αλλά είναι εντελώς χαρακτηριστικό του.

Αυτό που μου αρέσει πολύ είναι τα χρώματά του: καφε-μπεζ-κιτρινα-πράσινα, ήρεμα, διακριτικά, δε σου μπαίνουν στο μάτι, δε φωνάζουν μέσα στ' αυτί σου, στέκονται ήσυχα, όμορφα, ρεαλιστικά κι απλά, κι αν τους ρίξεις τη ματιά σου, ευφραίνεσαι αναπάντεχα.

ποίηση

Whatever I saw
Before my eyes saw you
was a wasted life.
How could they consider that part of my life?

* Oum Kalthoum: Your Eyes (από το ντοκιμαντέρ A Voice Like Egypt)

στη Βενετία

Tι να κάνω, το είπα, το ξαναείπα, πότε θα πάμε, πότε, ποτέ; Είδα κι απόειδα, πήρα των ομματιών μου και ήρθα μόνη μου...
Όμορφα είναι, γαλάζια.

* Ralph Wormeley Curtis (1854-1922), View at Venice, 1884

ο ψαράς

Τι θα γίνει, όλο θα τα κοιτάμε αυτά τα καράβια, δεν θα φύγουμε ποτέ;

* Anders Zorn (1860-1920), A Fisherman - St. Ives, 1888

ω, στα μαλακά, γαλάζια μαξιλάρια

Το διάβασμα είναι σαν μια παράσταση.
Ο αναγνώστης -το παιδί κάτω από την κουβέρτα, με τον φακό, η γυναίκα στο τραπέζι της κουζίνας, ο άντρας στο γραφείο της βιβλιοθήκης- παρακολουθεί το έργο. Η παράσταση είναι αθόρυβη. Ο αναγνώστης ακούει τους ήχους των λέξεων και το χτύπο των προτάσεων, μόνο με το εσωτερικό του αυτί. Σιωπηλοί τυμπανιστές με αθόρυβα τύμπανα.
Μια εκπληκτική παράσταση σ'ένα φανταστικό θέατρο.

* Ursula K. LeGuin

* Dolce Far Niente by Auguste Toulmouche

σοκολάτα και πορτοκάλι

Ένα κομματάκι γλυκό πορτοκάλι μέσα στη ζεστή σοκολάτα -η απεγνωσμένη ανάγκη για γλυκό κάνει τη φαντασία να οργιάζει- τι απόλαυση!

τριαντάφυλλα

nobility in the soul

I happened to stroll into the little church when a marriage was concluded, and the young couple had to sign the register.
The bridegroom, to whom the pen was handed first, made a rude cross for his mark. The bride, who came next, did the same.
Now, I had known the bride when I was last there, not only as the prettiest girl in the place, but as having quite distinguished herself in the school. And I could not help looking at her with some surprise.
She came aside and whispered to me, while tears of honest love and admiration stood in her bright eyes, "He's a dear good fellow, miss. But he can't write, yet -he's going to learn of me- and I wouldn' t shame him for the world!".
Why, what had I to fear, I thought, when there was this nobility in the soul of a labouring man's daughter!

* Charles Dickens: Bleak House

Χθές, στην ταινία Hereafter/η ζωή μετά, ο Matt Damon αντί να σ κ ο τ ώ ν ε ι το χρόνο του σερφάρωντας ή κάνωντας ζάπινγκ στην τηλεόραση, ξ ε κ ο υ ρ α ζ ό τ α ν ακούγοντας audio books του Ντίκενς, κοιτάζοντας το ταβάνι του.
Αυτό είναι τόσο απόλυτα ταιριαστό με την ταινία: βγαίνεις θεραπευμένος, με μιαν αίσθηση ηρεμίας, όπως ακριβώς νιώθεις με την όμορφη γλώσσα και τις σκέψεις του Ντίκενς.
Οι πρωταγωνιστές βαθειά πληγωμένοι αλλά ήρεμοι, έχουν επίγνωση των απωλειών και του πόνου τους, αλλά είναι υγιείς. Δεν το βάζουν κάτω, παρά προχωρούν παρακάτω στη ζωή τους, ήρεμοι, παρέα με τη μοναξιά τους.

χρώματα κι αρώματα

Τις προάλλες, κάτι χρωματιστές πιπεριές στο ράφι του σουπερμάρκετ με φώναξαν να τις πάρω/επέμεναν να τις κάνω ποστ.
Λίγη ώρα μετά, εκαναν γλέντι στην κουζίνα μου.

σήμερα κόψαμε την (καρυδό)πιτα!

...
θα σου γράψω μόνο για τη δουλειά σου: χαμογέλασα όταν διάβασα το βρέθηκα σε έναν άγνωστο πλανήτη και απέλπιδα προσπαθώ να συνεννοηθώ με τους κατοίκους του!
Εγώ, σχεδόν 24 χρόνια μετά, εξακολουθώ ακόμη να νιώθω ακριβώς έτσι!
Οπότε, όπως καταλαβαίνεις, δεν έχω και τίποτα αισιόδοξο να σου πώ.
Συχνά, συχνότατα, νιώθω να πνίγομαι, λέω μέσα μου κυριολεκτικά "έχω πέσει σε λάκκο με φίδια, δεν είναι δυνατόν"!
Από την άλλη, σε στιγμές ανθρώπινες, όπως τα χριστούγεννα που στολίζουμε όλοι μαζί το δέντρο, κι έχουμε χριστουγεννιάτικα τραγούδια, συγκινούμαι πραγματικά. (Φέτος ειδικά, βούρκωσα, όταν σκέφτηκα ότι να, είναι χρόνια τώρα που το δέντρο που στολίζω είναι αυτό στη δουλειά μου, μόνο.)
Ή όταν παραγγέλνουμε και τρώμε όλοι μαζί, μαζεμένοι πάνω από ένα γραφείο, όρθιοι, μέσα από τα κουτιά, με τα χέρια ή μοιραζόμενοι 1-2 πηρούνια, ή το πρωί που στριμωχνώμαστε ένα σωρό άτομα μέσα σε μια σταλίτσα κουζίνα, ανοιγοκλείνοντας το ψυγείο, γάλατα, καφές, φρυγανιές, κουταλάκια, τότε ειλικρινά νιώθω σαν να είναι η οικογένειά μου αυτή, οι εκάστοτε άνθρωποι-διότι δεν είμαστε πάντα οι ίδιοι. Είναι όμως μια ομάδα ανθρώπων εντελώς αντιπροσωπευτικών της κανονικής (?!!) ζωής-αυτής της έξω-από-το-ίδρυμα/δουλειά.

Ελπίζω να βρεις έναν τρόπο, να ρυθμίσεις το πήγαινε-έλα σου, εποικοδομητικά (με βιβλία και μουσικές) κι ευχάριστα, ξεκούραστα, γιατί πια θα φεύγει σχεδόν όλη σου η μέρα στο δρόμο. Με τους ανθρώπους μην προβληματίζεσαι και πολύ, μην περιμένεις και πολλά, θέλω να πω-χωρίς, ελπίζω, να σε απογοητεύσω εντελώς-για καλό το λέω...

Ελπίζω οι μέρες σου εκεί, να γίνονται ολοένα κι ευκολότερες, και να δεις που θα έρθει η ώρα που θα γελάς με την αγωνία σου αυτή των πρώτων ημερων!
Δ.

my life, updated

Όχι, δεν κουράζομαι να χαζεύω με τις ώρες μπλογκς με κεντήματα, πλεκτά και βιβλία (μ'αυτή τη σειρά).

* * *

Όταν ακούγονται οι ρόδες των αυτοκινήτων πάνω στη βρεγμένη άσφαλτο τη νύχτα, φοβάμαι. Ανοίγω τη μπαλκονόπορτα, βγάζω το κεφάλι μου έξω σαν τη χελώνα, παίρνω μια βαθειά ανάσα υγρασίας, κοιτάζω το κίτρινο φως που ρίχνουν οι λάμπες του δρόμου στο βρεγμένη άσφαλτο, νιώθω ένα βαθύ πόνο στην καρδιά μου, και μετά τον κλείνω απέξω, μαζί με την πόρτα της κουζίνας.

* * *

Ταξιδεύοντας χάνεις τις αυταπάτες σου, λέει η Σώτη. Τριγυρίζει συνέχεια στο μυαλό μου αυτή η φράση, από τότε που τη διάβασα, εδώ και πολλές ημέρες. Κυρίως τις ώρες που το μυαλό μου είναι μόνο του: το πρωί που περπατάω προς το μετρό κοιτάζοντας τις πλάκες του πεζοδρομίου, το μεσημέρι, οδηγώντας προς το σπίτι.
Μήπως είναι καλύτερα να μείνω στο σπίτι μου και να διατηρήσω τις αυταπάτες μου; μήπως είμαι πιο ευτυχισμένη μ'αυτά που ονειρεύομαι, κι αν τα ζήσω θα τα χάσω για πάντα;

* * *

Διαβάζω, μ ό ν ο, το Bleak House και εκπλήσσομαι από το πόσο γρήγορα προχωρώ, τώρα που δεν διαβάζω παράλληλά του άλλα βιβλία.

North & South

Αχ, οι ταινίες: το παραμύθι που γίνεται παραμυθία, παρηγοριά, και μας σώζει, απαρέγκλιτα, αλάνθαστα, πάντα!

* Το βιβλίο της Elizabeth Gaskell (1810-1865) που έγινε σειρά τεσσάρων επεισοδίων από το BBC

χιονονιφάδες

το κουβάρι και το ψαλίδι

Είσαι α-νόητη, χωρίς νόηση, χωρίς μυαλό δηλαδή.
Και, είσαι εγωίστρια, πωπώ πόσο εγωίστρια, τα θέλεις όλα όσα μπορούν να υπάρξουν, τα θέλεις όλα δικά σου.
Γιατί δε χαίρεσαι που πριν είχες το μαύρο και τώρα έχεις το φώς;
Kαι, γιατί αρχίζεις να διαβάζεις άλλο βιβλίο πριν τελειώσεις το προηγούμενο; Eίναι πολύ, πολύ κακό αυτό.
Είπε ο γιατρός.
Και, είπε, όλα αυτά δε σημαίνουν πως δε σε εκτιμώ-δεν μπαίνω καν στη διαδικασία να αναρωτηθώ αν σε εκτιμώ ή όχι.
Βλέπω συνέχεια ανθρώπους με προβλήματα καθισμένους εδώ, και προσπαθώ να δω τι τους κάνει κακό (και πιθανόν δεν μπορούν να το δουν οι ίδιοι) για να τους βοηθήσω.
Σ' εσένα θέλω να δώσω ένα ψαλίδι, ν' αρχίσεις να κόβεις, να κόβεις, να κόβεις ότι μέσα στο μυαλό σου έχεις αφήσει να σε πνίγει, μέχρι να κάνεις όλο το κουβάρι κλωστίτσες μικρές και να ελευθερωθείς.


* Frederick Blum (1857-1903)

ζάχαρη και πορτοκάλι

χιόνια

As Henk Helmantel says, "One should know one's limitations and do the things one is best at."

* * *

Πέρασα όλο το απόγευμα μέσα στους πίνακες του underpainting, το οποίο-όπως όλα τα όμορφα- ήρθε τυχαία, μέσα από την αναζήτηση ενός πίνακα του Frederick Blum με μια γιαπωνέζα.
Μετά, έλαβα ως δώρο το Flemish & Dutch Painting, κι όλα αυτά μαζί ήταν σαν ένα μικρό απογευματινό πυροτέχνημα σήμερα, στην κουζίνα μου.
Η αγάπη, σαν την τέχνη, θεραπεύει/στηρίζει/παρηγορεί.