I dont like mondays

Ήρθε μπροστά μου να τον εξυπηρετήσω. Εκείνη την ώρα καθόταν στο γραφείο μου μια γιαγιά. Γεννημένη το 1917. Αρχόντισσα. Ίσως με ψίγματα Αλζχάιμερ αλλά κυρία. Θα σας πω μετά.
Περίμενε όρθιος αλλά επειδή είδα τις πατερίτσες, είπα καθήστε-και η γιαγιά πετάχτηκε σαν ελατήριο επάνω για να του κάνει χώρο-κάτσε αγόρι μου, κάτσε.
Κι έκατσαν και οι δύο.
Κι εγώ να μην ξέρω για ποιόν να κλαίω, για κείνους ή για μένα, και μαζί να γελάω από μέσα μου, για την ειρωνία της κατάστασης, κι από έξω μου από ευγένεια, γιατί είμαι πωλήτρια, και για να τους κάνω να νιώθουν ευχάριστα γιατί έτσι είναι ο χαρακτήρας μου.
Την ώρα που απαντούσα στις ερωτήσεις του, η γιαγιά-για να σπάσει τον πάγο προσπάθησε-ευγενικότατα να αστειευτεί :αχ εσείς οι νέοι, με τα αθλήματα έ? Στο σκί?
Διότι φορούσε φόρμες, και γυαλιά-καθρεφτέ, στερεωμένα πάνω από το μέτωπο.
Εεε, όχι, άλλο, της απάντησε ευγενικά.
Τι, ατύχημα? Ρώτησα κι εγώ, πάλι για να νιώσει πιο άνετα, σε καμία περίπτωση για να μάθω τι συνέβη πραγματικά.
Όχι, από εγχείρηση, στη μέση μου.
Ωχ, δισκοκήλη? Μα τότε γιατί λένε ότι δεν αφήνουν προβλήματα αυτές οι εγχειρήσεις?
Όχι δισκοκήλη, άλλο. Είχε υγρό στη μέση μου, έπρεπε να γίνει η εγχείρηση, καλά που την έκανα, αυτή με έσωσε, αν δεν είχε γίνει εγκαίρως θα ήμουν εντελώς παραπληγικός τώρα. Χαμογελώντας.
Συγνώμη που ρωτάω, μα σε βλέπω τόσο άνετο να τα λες, πως είναι δυνατόν?
Και τι να κάνω? Αφού έτσι έχουν τα πράγματα. Να κάνω ότι δεν συμβαίνει? Ευτυχώς είμαι καλά και κάνω ένα σωρό πράγματα.
Οι φόρμες, αυτές είναι που μας μπέρδεψαν, νομίζει κανείς ότι είσαι αθλητής.
Είμαι. Χαμογελώντας με κρυφή περηφάνια.
Αλήθεια? Τι?
Κολύμπι. Με τους ειδικούς αθλητές.
Πω πω, σοβαρά (όλο βλακείες εγώ αλλά με εντελώς γνήσιο ενδιαφέρον).
Ναι, ναι (η γιαγιά) κάνει καλό το κολύμπι, σε όλο το σώμα, σε τέτοιες καταστάσεις, είναι γυμναστική…
Εντωμεταξύ, γράφω ταυτόχρονα, εκτυπώνω, και που και που τον κοιτώ, αναρωτιέμαι αν μπορώ να ρωτήσω κι άλλα, θέλω να μάθω, αλλά μήπως ενοχλώ, αλλά πάλι ίσως έτσι νιώσει καλύτερα, μεγαλύτερη οικειότητα, ότι οι άνθρωποι νοιάζονται για το πώς νιώθει πραγματικά, ότι εντυπωσιάζει, δεν ξέρω, είχε κάτι, μια καθαρότητα που μου έδινε περιθώριο.
Πόσο καιρό έχει?
8 χρόνια.
Πω πω, μωρό ήσουν.
Όχι, τώρα είμαι 31.
Και πριν, πριν, τι έκανες εννοώ, πριν?
Δουλειά? Είχα ένα μαγαζάκι, αλλά το έκλεισα, δεν γινόταν, και οι γονείς μου δεν μπορούσαν να το κρατήσουν.
Και τώρα, τώρα? Πως…??
Α, ε, παίρνω μια σύνταξη, από το ταμείο εμπόρων. Καλά είμαι , καλά.
Πάλι με γουρλωμένα μάτια εγώ…Παίρνω βαθειά ανάσα.
Συγνώμη, δεν θέλω να γίνω αγενής, μα πως βρε παιδί μου, που την βρίσκεις τόση δύναμη?
Χαμογελάει. Κοίτα να δεις. Ο καθένας μας κουβαλάει ένα βάρος στη ζωή του. Ε, το δικό μου ήταν αυτό. Τι να κάνω? Πάλι καλά λέω. Κοίτα γύρω μας. Να, εσύ. Ξέρω εγώ τι βάρος μπορεί να κουβαλάς εσύ τώρα? Όλοι έχουμε, κάθε οικογένεια, όλοι. Άσε που γίνεσαι δυνατότερος, σου κάνει καλό τελικά αυτό που παθαίνεις…
Σταμάτα του λέω, βουρκωμένη, θέλεις να κλαίω εγώ τώρα? Αντί για σένα, κλαίω εγώ, κοίτα τι γίνεται…
Χαμογελάει. Μούρχεται να τον αγκαλιάσω. Η γιαγιά παρακολουθεί-όσο μπορεί, κι επικροτεί, σχεδόν συνέχεια.
Εγώ δεν έχω μάτια παρά μόνο για κείνον, να χορτάσω την υγιή, ναι υγιή παρουσία του κοντά μου όσο πιο πολύ γίνεται. Τα μάτια του λάμπουν, η νεότητα λάμπει στα μάτια του, το πρόσωπο καθαρό, λευκό, με μερικές φακιδούλες, τα μαλλιά με ζελέ, πουθενά ίχνος αυτολύπησης και εγκατάλειψης. Η καρδιά καθρεφτίζεται πεντακάθαρη στο πρόσωπό του.
Πολύ χάρηκα που σε γνώρισα, πολύ.
Τον συνοδεύω στην πόρτα, γελάει που τον ακολουθώ γκρινιάζοντας ότι όλο κλαίγομαι για το τίποτα, κι ούτε ένα γυμναστήριο δεν είμαι ικανή να ξεκινήσω, μόνο κουτσαίνω πιασμένη, μετά από τόσες ώρες στο ίντερνετ. Γελάει.
Προσπαθώ να ακούσω τι μου λέει η επόμενη πελάτισσα, αγανακτισμένη με το πρόβλημά της, αλλά το μάτι μου τον ακολουθεί να βγαίνει από τη στριφογυριστή πόρτα και να βαδίζει προσεχτικά στο πεζοδρόμιο.
Μούρχεται να της πω αει στο διάολο κι εσύ και η κάρτα σου, αλλά κι αυτή, μάλλον καίγεται για κάτι, χρειάζεται κι αυτή βοήθεια, και κάπου να πει το πρόβλημά της. Χαμογελώ πάλι και την ακούω προσεχτικά.
Η γιαγιά περιμένει υπομονετικά, κι όταν είμαι πια εύκαιρη, συνεχίζει να μου μιλά για την κόρη της, που είναι στην Αμερική, πιανίστρια με όσα πτυχία πιάνου υπάρχουν στον κόσμο, από ξένα πανεπιστήμια, και είναι και καλλιτέχνης, ζωγραφίζει-το σπίτι τους είναι γεμάτο από τους πίνακές της, και γράφει και ποιήματα, είναι Καλλιτέχνης-ξαναλέει, και λάμπει το πρόσωπό της.
Αλλά τα μάτια της είναι θαμπά και κόκκινα, και τρέχουν συνέχεια. Σ αυτή την ηλικία τα δάκρυα τρέχουν από μόνα τους, μάλλον ο άνθρωπος δεν αντέχει να δει άλλα, φτάνουν τόσα, δεν αντέχει.
Σκέφτομαι ότι γιαυτό πεθαίνουν οι άνθρωποι, από κούραση. Ότι δεν γίνεται να ζεις έτσι, με τόσο παρελθόν, τόσους πόνους, τόσα προβλήματα υγείας, σαν λύτρωση έρχεται ο θάνατος, σοφά βαλμένος σ αυτή την ηλικία, όταν πια οι αντοχές είναι στα όριά τους.
Σκέφτομαι τη μαμά μου-να πάρω να της πω ότι ορίστε, μια κυρία του ΄17 μου είπε την ιστορία της σήμερα, ότι κι αυτή δε βγαίνει από το σπίτι σαν εσένα, ότι πήρε ταξί για να έρθει σήμερα-απόσταση δύο τετράγωνα, γιατί έχει πρόβλημα με τα πόδια της, και χαμηλή πίεση, πέφτει, λιποθυμάει, πόσες φορές δεν λιποθύμησε στο δρόμο.
Ότι τα παιδιά της είναι στην Αμερική, και τρέμουν γιαυτήνα, της τηλεφωνούν κάθε μέρα για να σιγουρευτούν ότι είναι καλά. Κι αυτή είναι καλά, μόνο που είναι ολομόναχη, δεν έχει κανέναν δικό της εδώ.
Αλλά ο γιος της πλήρωσε πολλά λεφτά-με πόσο καμάρι το λέει, για να της βάλει ένα πράσινο καρτελάκι στο διαβατήριό της, και τώρα μπορεί να πάει εκεί να μείνει, στην άλλη μεριά της Αμερικής, για πάντα, αλλά δεν θέλει. Δεν μπορεί την αποξένωση της γλώσσας, και της είναι πολύ δύσκολο σ αυτή την ηλικία να μάθει ξένη γλώσσα-ναι, αυτό ακριβώς μου είπε! Και η νύφη της, είναι ρατσίστρια, Αμερικάνα. Είναι ευγενική, αλλά δε χαμογελάει. Άνθρωπος που δεν χαμογελάει, κορίτσι μου…τι περιμένεις? Ενώ εσύ, δες με τι χαμόγελο με κοιτάς τόση ώρα..
Ήρθε σήμερα να στείλει λεφτά στην κόρη της, γιατί χρειάζεται φορητό υπολογιστή-έτσι τον είπε, έχει άλλον στο σπίτι, αλλά θέλει έναν και στην Αμερική, κι εκεί είναι τρεις φορές κάτω οι τιμές από ότι στην Ελλάδα, γιαυτό της τα έστειλε τώρα τα δολάρια, για να προλάβει τις εκεί προσφορές.
Της έχει κολλήσει κι ένα χαρτί στο ψυγείο, η κόρη της, τέτοιο –μου δείχνει μια Α4, που λέει για το χαμόγελο, πόσο σημαντικό είναι όλα στη ζωή να τα βλέπεις με χαμόγελο. Κι εγώ χαμογελώ.
Ρωτώ, πότε τον χάσατε τον σύζυγο? γιατί την βλέπω ότι θέλει να μιλήσει, και δεν βγαίνει από το σπίτι, οπότε ας τα πει λιγάκι, τι πειράζει που έχω δουλειά, και κυρίως που με στεναχωρούν αυτά που λέει, μερικά λεπτά δικά μου, θα την ανακουφίσουν μάλλον, τι θα μου κοστίσει?
Πάνε 8 χρόνια που τον έχασα. Και βουρκώνει. 56 χρόνια έζησα μαζί του. Και τι χρόνια. Άλλον τέτοιον άντρα δεν έχει. Μορφωμένος, καλός, μόνο καλά έζησα μαζί του. Κουβέντα ποτέ δεν μου είπε, κάνε έτσι, μην κάνεις αλλιώς. Και στα παιδιά όταν άρχισαν να καταλαβαίνουν, είπε, πρώτα τη μάνα σας, αυτή να είναι καλά.
Βουρκώνω κι εγώ. Και ταυτόχρονα γελάω με την γραφικότητά μου-μα τι δουλειά κάνω? Μήπως χάνω τον έλεγχο της κατάστασης? Μήπως βασανίζομαι από μόνη μου? Γιατί ανακατεύομαι στα προσωπικά των ανθρώπων? Όμως πάλι, μόνο στη θεωρία να μείνουμε? Αφού μπορώ να κάνω κάτι-ένα τίποτα, ένα αυτί για δέκα λεπτά, γιατί να μην το κάνω?

Η γιαγιά μου κάνει χειραψία, χάρηκα πολύ που σε γνώρισα, θα φέρω την κόρη μου να την γνωρίσεις όταν έρθει.
Να τη φέρετε, θα χαρώ πολύ. Κι αν τελικά αποφασίσετε να πάτε στην Αμερική, να ρθείτε να με χαιρετίσετε, να μην ανησυχώ ότι είστε μόνη στο σπίτι.


* * * * * * *