* χωρίς σύνορα

Αγαπητέ Έρικ,
Μόλις έφτασες στη κορυφή του κόσμου, ο Θιβετιανός γείτονάς μας, όρμησε μέσα στο κέντρο μας, και είπε στα παιδιά για την επιτυχία σου. Μερικά απ αυτά αρχικά δεν το πίστεψαν, αλλά μετά υπήρξε μια αμοιβαία κατανόηση: αν εσύ μπορείς να σκαρφαλώσεις στην κορυφή του κόσμου, κι εμείς επίσης μπορούμε να ξεπεράσουμε τα σύνορά μας και να δείξουμε στον κόσμο ότι οι τυφλοί μπορούν ισάξια να πάρουν μέρος στην κοινωνία, και είναι ικανοί να καταφέρουν μεγάλα πράγματα.

Από τότε που ο φίλος μου ο Πωλ και εγώ διαβάσαμε το βιβλίο σου-με μεγάλη ευχαρίστηση, αποφάσισα να πω στα παιδιά για τη ζωή σου. Μόλις πριν μια βδομάδα είπα στα παιδιά του κέντρου μας όλα για την παιδική σου ηλικία, πως τυφλώθηκες, πως πετούσες τα μπαστούνια σου από γέφυρες, πως τελικά συνάντησες άλλους τυφλούς ανθρώπους και μετά, πως απέκτησες σιγουριά στην πάλη. Όλοι τους εντυπωσιάστηκαν από τις εμπειρίες που είχες, και τις σύγκριναν με τις δικές τους. Για ακόμη μια φορά κατάλαβαν ότι, δεν έχει σημασία αν είσαι τυφλό παιδί στη Γερμανία, τις ΗΠΑ ή το Θιβέτ, και πως η εμπειρία που βιώνει κάποιος όταν τυφλώνεται, η ντροπή στην αρχή, η αυτοπεποίθηση που χτίζεται αργά αλλά σταθερά, η αντίδραση των γύρω του-που βλέπουν, είναι μάλλον ίδια για κάθε τυφλό άνθρωπο.

Αφού είπα την ιστορία σου στα παιδιά, τα αγόρια περπάτησαν μαζί με κάποιους φίλους τους οι οποίοι έβλεπαν, στο εσωτερικό μέρος της Lhasa. Η Lhasa δεν είναι η πιο φιλική πόλη για τυφλούς στον κόσμο. Έχει πολλές τρύπες στους δρόμους, οι οποίες μερικές φορές έχουν βάθος λίγα μέτρα. Τα σημεία όπου γίνονται έργα δεν προστατεύονται με κάγκελα. Μπορεί να πατήσεις μέσα σε μεγάλα τρύπες με βρώμικο νερό ή ακαθαρσίες. Τα περισσότερα από τα παιδιά μας όμως, μπορούν να βρουν το δόμο τους μέσα σ αυτό το χάος. Τους διδάσκω κίνηση και είναι αρκετά σίγουροι στη χρήση των μπαστουνιών τους. Πάντα σκέφτονται πως, αφού εγώ μπορώ να βρω το δρόμο μου, τότε κι αυτοί πρέπει να προσπαθήσουν. Το μόνο πρόβλημα είναι, ότι μερικές φορές ντρέπονται να δείξουν τα μπαστούνια τους, καθώς οι νομάδες και οι προσκυνητές που δεν έχουν ξαναδεί μπαστούνι, συχνά τους κοροιδεύουν. Τους φωνάζουν «τυφλούς τρελούς» και γελάνε μαζί τους. Ένα από τα παιδιά, παρολαυτά, μια φορά γύρισε πίσω και είπε «δεν μπορείς να μου μιλάς έτσι, μπορεί να είμαι τυφλός αλλά δεν είμαι τρελός»! Και, «πήγες ποτέ στο σχολείο, έμαθες ποτέ να διαβάζεις? Μπορείς να βρεις την τουαλέτα στη μέση της νύχτας χωρίς φακό?».

Μερικά από τα παιδιά δεν έχουν αυτή την περηφάνια και την αυτοπεποίθηση, για να αντιδράσουν μ έναν τέτοιο δυνατό τρόπο. Συχνά τους λέω, ότι θα έπρεπε να καταλαβαίνουν πως, αυτοί οι άνθρωποι είναι απλά κουτοί. Και αν μπορούν, θα πρέπει να απαντούν. Έτσι, στα περισσότερα απ αυτά τώρα, αρέσει η ιδέα να υπερασπίζονται τον εαυτό τους με λόγια. Πρώτα ψάχνουν να βρουν έναν κάπως φιλικό τρόπο, και αν αυτό δεν βοηθάει, τότε αρχίζουν να φωνάζουν, και τελικά φτάνουν να έχουν τον κόσμο με το μέρος τους.

Μα παρολαυτά, όποτε υπάρχει μαζί τους κάποιος φίλος που βλέπει, προσπαθούν να κρύψουν τα μπαστούνια τους και να περπατήσουν αόρατοι και κανονικοί, στηριζόμενοι στο μπράτσο του φίλου που βλέπει.

Και εκείνη τη μέρα, όταν τελείωσα την ιστορία σου λέγοντας: «αυτός ο άνθρωπος, που είναι τυφλός σαν εσάς, ανέβηκε στην κορυφή του κόσμου, όχι στηριζόμενος στο μπράτσο κάποιου φίλου που βλέπει, αλλά με τη βοήθεια σχοινιών και δυό μπαστουνιών», και τότε όλοι αποφάσισαν με περηφάνια να περπατούν μόνοι τους, χωρίς την βοήθεια κάποιου που βλέπει. Ιστορίες σαν τη δική σου αλλάζουν τη ζωή τους. Οι περισσότεροι απ αυτούς τώρα πια καταλαβαίνουν ότι δεν υπάρχει τίποτα για το οποίο να ντρέπονται. Μπορούν να είναι μικροί περήφανοι άνθρωποι, και μπορούν να λένε συχνά «είμαστε τυφλοί, και λοιπόν? Μπορούμε να μιλάμε αγγλικά και κινέζικα, μπορούμε να βρίσκουμε το δρόμο μας στον λαβύρινθο της Lhasa, μπορούμε να διαβάζουμε και να γράφουμε σε τρείς διαφορετικές γραφές Braille, διαβάζουμε και γράφουμε χωρίς να χρησιμοποιούμε φώς».

Την περασμένη εβδομάδα, τους είπα ήδη ότι ήθελα να σου γράψω και να σε ρωτήσω αν θα ήθελες να έρθεις στο Θιβέτ, και ίσως να κάναμε κάποιου είδους ορειβασία με τα παιδιά.

Πριν δύο χρόνια, μερικοί από τους μαθητές μας, άρχισαν ορειβασία σε βράχια, με δάσκαλους Θιβετιανούς οδηγούς του Έβερεστ, από το Θιβετιανό ινστιτούτο ορειβασίας. Αφότου έφτασες στο Έβερεστ, μίλησα σ αυτό τον δάσκαλο για την ιδέα να σε καλέσω στη Lhasa. Του φάνηκε πολύ ενδιαφέρον και από τότε ψάχναμε να βρούμε τo e-mail σου.

Κατά κάποιο τρόπο, είμαστε κάπως σαν συνάδελφοι, στην προσπάθεια να δώσουμε θάρρος στους τυφλούς για να σταθούν στα πόδια τους και να ξεπεράσουν τον εαυτό τους.

Όπως διάβασα στο βιβλίο σου, έχουμε την ίδια φιλοσοφία, παρόμοια ιστορία και παρόμοιο τρόπο να προσεγγίζουμε τις ιδέες.

Θα ήμασταν πολύ ευχαριστημένοι αν ερχόσουν να επισκευτείς το έργο μας. Ο Πωλ κι εγώ, θέλουμε επίσης να έρθουμε στις ΗΠΑ στην αρχή του επόμενου χρόνου και ίσως έτσι να έχουμε την ευκαιρία να συναντηθούμε κάπου μαζί σου.

Τώρα είμαι στο δωμάτιο του υπολογιστή. Δίπλα μου είναι ο Gyenshen, ένας θαυμάσιος μαθητής που τυφλώθηκε στα 9 του. Αυτός μαζί με δύο άλλα κορίτσια, παίρνει μαθήματα υπολογιστή και επίσης γράφει ένα γράμμα σε σένα.

Ο Gyenshen προέρχεται από μια πολύ μακρινή και φτωχή αγροτική περιοχή. Όταν τυφλώθηκε, η οικογένεια του τον κράτησε σε ένα σκοτεινό δωμάτιο για 3 χρόνια. Η οικογένεια ντρεπόταν που είχε ένα τυφλό παιδί. Στο Θιβέτ πιστεύουν ότι η τύφλωση είναι τιμωρία για κάτι που το άτομο έχει κάνει κακό ή λάθος, σε κάποια προηγούμενη ζωή του. Οι άνθρωποι επίσης πιστεύουν ότι οι τυφλοί έχουν καταληφθεί από δαίμονες.

Όταν ήρθε στο έργο μας ήταν πολύ ντροπαλός. Τώρα είναι ένας από τους καλύτερους μαθητές και αρκετά σίγουρος στη χρήση του υπολογιστή. Είναι πιθανόν ο μόνος άνθρωπος στο χωριό του που ξέρει ότι η γη είναι στρογγυλή και ότι οι άνθρωποι μπορούν να επικοινωνούν μέσω καλωδίων. Μπορεί να πει στα άλλα παιδιά του χωριού ότι τα «σιδερένια yaks» είναι Toyota Landcruisers, που πίνουν βενζίνη αντί για νερό.

Οι τυφλοί που μεγαλώνουν στο Θιβέτ έχουν σίγουρα μια διαφορετική ζωή από εμάς στη Γερμανία, ή εσάς στις ΗΠΑ. Αλλά αισθάνονται την ίδια μοναχικότητα με τους τυφλούς ανθρώπους από άλλες χώρες. Αυτή η σύνδεση και η μοναχικότητα τους δίνει πολύ δύναμη και σθένος, για να τα βγάλουν πέρα με τη ζωή τους.
Σήμερα είναι η διεθνής μέρα του άσπρου μπαστουνιού και εσύ μας βοήθησες να γεμίσουμε αυτή τη μέρα με περηφάνια.

Χαιρετισμούς από μια ηλιόλουστη και κρύα Lhasa, από όλα τα παιδιά, το προσωπικό, και ειδικά από τον Πωλ.

Τους χαιρετισμούς μας και στην οικογένειά σου.
Με ένα σωρό καλές ευχές, ειλικρινά δική σου,
Sabriye Tenberken.

* αγάπη, βλέμμα, αγκαλιά, ματιές, επικοινωνία, μέλλον, όνειρα, ζωή.




* * * * * * *