Ό,τι πολύ επιθύμησες, θά 'ρθει μια μέρα
χωρίς να το 'χεις επιδιώξει,
χωρίς να το 'χεις για δικό σου ονειρευθεί.
Ό,τι είχες επιδιώξει σε πόνεσε πολύ,
το χάρηκες, αλλά σε πόνεσε πολύ,
το έχασες στο τέλος κι έμεινες,
είπες πως η ζωή σου είναι
πικρία μεστή, κλειστή,
κι αφέθηκες να ζεις στη μοναξιά σου.
Ό,τι πολύ επιθύμησες, θα 'ρθει μια μέρα.
Ήλιος θα είναι, θα είναι θάλασσα,
θα 'ναι κάποιο βουνό,
μια ρεματιά πρωτόγνωρη,
η νύχτα στο βουνό,
μια ευφροσύνη πρωταγρίκητη,
μια τόλμη, ένα φρόνημα πρωτόφαντο,
κάτι ανεμώνες που θα φέγγουν στις πλαγιές,
κάτι ανεμώνες που θα μείνουν
ξεχασμένες στο χορτάρι σας,
σημάδι της πλαγιάς
όπου σου δόθηκε ο έρωτας,
μέσα στη νύχτα,
μες στην ομίχλη του βουνού,
κάτω απ' τα στίλβοντα άστρα.
Ό,τι πολύ επιθύμησες,
θά 'ρθει μια μέρα που θα το χάσεις.
Τόσο αναπάντεχα, τόσο άδικα, τόσο νωρίς.
Μα αυτό θα σε πληρώνει τόσο ως μέσα σου,
θα σ' έχει κάνει πλούσιο τόσο, τόσον ώριμο,
θα σ' έχει φέρει τόσο μέσα
στο όλο νόημα της ζωής σου,
της ζωής όλου του κόσμου,
που μια και κάποτε το απόχτησες,
το αξιώθηκες, σου μένει δώρο σου ακριβό,
βαθιά αναφαίρετο, που το κατέχεις εσαεί,
σάρκα της σάρκας σου,
χωρίς ν' αφήνει ούτε μια πτυχή κενή
για την ενέδρα της φθοράς και της πικρίας.
* * * * *
Το Τέλος της Ζήλειας, Μαρσέλ Προυστ
Η γραφή του Προύστ είναι δύσκολη: πολύ μεγάλες προτάσεις (πολύ μεγάλες, συχνά πιάνουν παραγράφους ολόκληρες, σελίδες σχεδόν ολόκληρες) στις οποίες είναι πολύ εύκολο να χάσεις το νόημα, ή για να είμαι πιο ακριβής, στις οποίες με πολύ προσπάθεια βρίσκεις και κρατάς τον ειρμό της σκέψης σου/του.
χωρίς να το 'χεις επιδιώξει,
χωρίς να το 'χεις για δικό σου ονειρευθεί.
Ό,τι είχες επιδιώξει σε πόνεσε πολύ,
το χάρηκες, αλλά σε πόνεσε πολύ,
το έχασες στο τέλος κι έμεινες,
είπες πως η ζωή σου είναι
πικρία μεστή, κλειστή,
κι αφέθηκες να ζεις στη μοναξιά σου.
Ό,τι πολύ επιθύμησες, θα 'ρθει μια μέρα.
Ήλιος θα είναι, θα είναι θάλασσα,
θα 'ναι κάποιο βουνό,
μια ρεματιά πρωτόγνωρη,
η νύχτα στο βουνό,
μια ευφροσύνη πρωταγρίκητη,
μια τόλμη, ένα φρόνημα πρωτόφαντο,
κάτι ανεμώνες που θα φέγγουν στις πλαγιές,
κάτι ανεμώνες που θα μείνουν
ξεχασμένες στο χορτάρι σας,
σημάδι της πλαγιάς
όπου σου δόθηκε ο έρωτας,
μέσα στη νύχτα,
μες στην ομίχλη του βουνού,
κάτω απ' τα στίλβοντα άστρα.
Ό,τι πολύ επιθύμησες,
θά 'ρθει μια μέρα που θα το χάσεις.
Τόσο αναπάντεχα, τόσο άδικα, τόσο νωρίς.
Μα αυτό θα σε πληρώνει τόσο ως μέσα σου,
θα σ' έχει κάνει πλούσιο τόσο, τόσον ώριμο,
θα σ' έχει φέρει τόσο μέσα
στο όλο νόημα της ζωής σου,
της ζωής όλου του κόσμου,
που μια και κάποτε το απόχτησες,
το αξιώθηκες, σου μένει δώρο σου ακριβό,
βαθιά αναφαίρετο, που το κατέχεις εσαεί,
σάρκα της σάρκας σου,
χωρίς ν' αφήνει ούτε μια πτυχή κενή
για την ενέδρα της φθοράς και της πικρίας.
* * * * *
Το Τέλος της Ζήλειας, Μαρσέλ Προυστ
Ε, λοιπόν στο παραπάνω βιβλίο μετά τις 2-3 πρώτες σελίδες ανάγνωσης, γύρισα έκπληκτη ν' άναζητήσω τον μεταφραστή: το κείμενο κυλάει με τόση άνεση, που όχι μόνο το νόημα δε χάνεις, μα απολαμβάνεις επιπρόσθετα και τις λέξεις που έχουν επιλεχθεί. Αυτό δηλαδή που λέμε λογοτεχνία. Και που είναι από τα πιό δύσκολα το να διατηρηθεί στη μετάφραση. Εκτός κι αν είσαι ο Παύλος Ζάννας (για τον Προύστ). Ή ο Νάσος Δετζώρτζης, όπως αποδείχθηκε.
Δεν τον ήξερα τον Νάσο Δετζώρτζη. Έμαθα πως ήταν στη ζωή του τόσο λογοτέχνης όσο μου τον παρουσίασε το έργο του.
Το παραπάνω είναι ένα ποίημά του που βρήκα εδώ.
1 σχόλιο:
Το λάτρεψα το ποίημα. Αχ, γλυκολεμονίτσα μου, πάντα τα καλύτερα μου γνωρίζεις :)
Δημοσίευση σχολίου