το χειρότερο δεν είναι πάντα σίγουρο (*)

Το βιβλίο Όλες οι Ψυχές του Χαβιέρ Μαρίας, το οποίο είναι εξαντλημένο από την αγορά, είναι το τρίτο και το καλύτερο από τα βιβλία του που έχω διαβάσει. Κι ας είναι το πρώτο που έγραψε μεταξύ των τριών.

Ναι, είναι ο χαρακτηριστικός τρόπος γραφής του Μαρίας, αυτό το πήδημα σαν μελισσούλας, του μυαλού, από σκέψη σε σκέψη, που γοητεύει όλους εμάς που, έτσι παράλογα, μπερδεμένα, κυκλικά, χαοτικά, σαν-να-σερφάρουμε-στο-ίντερνετ, σκεφτόμαστε. Κι αυτός ο τρόπος, που μας κάνει να φαινόμαστε στον εαυτό μας κάπως ψυχασθενείς μα και ταυτόχρονα κάπως πιο ιδιαίτεροι, πιο ευαίσθητοι, πιο άξιοι, είναι που μας ελκύει στον τρόπο του Μαρίας.

Κάθε κεφάλαιο του συγκεκριμένου βιβλίου είναι σχεδόν είναι μια μικρή Μαριακή πραγματεία για ένα θέμα-από τις σακούλες των σκουπιδιών μέχρι τον θάνατο. Κι επειδή η πάλη μου σ' αυτή τη ζωή είναι από το χάος να βρω την τάξη, εδώ βρήκα πως υπάρχει ένας ενδιαφέρων συνδυασμός, ένας δρόμος.

Εκτιμώ ακόμα περισσότερο την αξία του επειδή, για διάφορους προσωπικούς λόγους, η υπερένταση αυτές τις ημέρες δεν μ' αφήνει να συγκεντρωθώ για ώρα στο βιβλίο, με πιάνω όμως, μετά την ανάγνωση απλά και μόνο μιας παραγράφου, να χαμογελώ ικανοποιημένη. Που γράφτηκε. Που αυτός ο άνθρωπος ζει και σκέφτηκε έτσι. Που υπάρχει αυτός ο τρόπος σκέψης. Ο ανθρώπινος.

Νομίζω πως όποτε ξαναβλέπω μπροστά μου αυτό το εξώφυλλο θα θυμάμαι αυτές τις άσχημες μέρες που περνάω αυτό τον καιρό, ημέρες μεγάλων αλλαγών και ενηλικίωσης.

(*) πρόκειται για τον υπότιτλο του βιβλίου Το ατλαζένιο γοβάκι, του Paul Claudel