6.11.11

ξαφνικά βλέπεις μπροστά σου τη θάλασσα

Κάθε τόσο, στην καθημερινότητά μας, ανοίγει μια μικρή ρωγμή, η οποία όμως σε κάνει να δεις έναν κόσμο που δεν τον είχες υποψιστεί. Πιστεύω ότι η λογοτεχνία κάποιες φορές σου προσφέρει το κλειδί, δε λέω για να διεισδύσεις σε αυτόν τον κόσμο που θα ήταν κάτι υπερβολικά σημαντικό, αλλά τουλάχιστον για να ακουμπήσεις το μάτι σου σε αυτή τη ρωγμή και να προσπαθήσεις να κοιτάξεις μέσα. Ειδάλλως, ξέρεις, η πραγματικότητα είναι σαν ένας τοίχος από τσιμέντο, ένας τοίχος εξαιρετικά συμπαγής.

...η εμπειρία εξακολουθεί να μας διδάσκει πως οι άνθρωποι αλλάζουν συνεχώς τη ζωή τους, αλλά ζώντας ταυτόχρονα και τον τρόπο με τον οποίο βλέπουν τα πράγματα. Κι αυτό μπορεί να συμβεί για τους πιο διαφορετικούς λόγους: διότι μια μέρα είδες έναν πίνακα, διότι άκουσες ένα ποίημα, διότι συνάντησες έναν άνθρωπο, διότι ξαφνικά είδες μπροστά σου τη θάλασσα... Πρέπει να βλέπουμε τη ζωή μας σαν μια μεγάλη περιπέτεια.

Κάποια στιγμή, σ' ένα ποίημα του Αλβάρο Κάμπος λέει πως ο ίδιος υπήρξε τα πάντα: "υπήρξα ένα κορισάκι, υπήρξα ο αστράγαλος μια Αγγλίδας κοπέλας που κοίταζε τη Λισσαβώνα, υπήρξα οι ναύτες, η θαλασσινή αύρα, η πουτάνα, ο ζητιάνος του δρόμου", παρόλαυτά νιώθει πως "λείπει πάντα κάτι, ένα ποτήρι, μια αύρα, μια φράση, και η ζωή, όσο περισσότερο την ανακαλύπτεις, τόσο περισσότερο σε πονά"...
Στους στίχους αυτούς υπάρχει όλη η χαρά και ταυτόχρονα όλη η αίσθηση καταπίεσης και δυστυχίας που νιώθεις όταν γράφεις λογοτεχνία. Διότι τελικά η ζωή είναι απούσα: εσύ εφευρίσκεις διαρκώς τη ζωή, εφευρίσκεις χιλιάδες πρόσωπα, εφευρίσκεις την Ανθρώπινη κωμωδία του Μπαλζάκ, εφευρίσκεις έναν ολόκλητο κόσμο, αλλά η ζωή είναι μονίμως απούσα, κι εσύ δεν μπορείς να κάνεις τίποτα, έχεις μια μόνιμη αίσθηση ανικανοποίητου.

... τα βιβλία είναι αμπαρωμένα σκρίνια που πρέπει να ανοιχτούν, που πρέπει να βρεις τα κλειδιά τους για να τα ανοίξεις, ή μερικές φορές, να τα παραβιάσεις... Άλλωστε, δεν ξέρεις ποτέ τι θα βρεις μέσα τους... Το βιβλίο είναι ένα μυστηριώδες αντικείμενο, που πάντα ξεφεύγει από τις προθέσεις του συγγραφέα του.

* Αντιγράφω από το καταπληκτικό βιβλίο Ένα πουκάμισο γεμάτο λεκέδες
Συζητήσεις του Antonio Tabucci με τον μεταφραστή του Ανταίο Χρυσοστομίδη εφ' όλης της ύλης

2 σχόλια:

Σταυρούλα είπε...

Απολαυστικό! :) Σειρά έχουν οι Σημειώσεις ανυπομονησίας (να το προμηθευτούμε δλδ) ;)

karagiozaki είπε...

τα βιβλία είναι μονοπάτια που πρέπει να περπατήσεις ξυπόλητη, ποτάμια να βουτήξεις ένα μεσημέρι του Αυγούστου, βουνά ν' ανέβεις για τη στιγμή που με μόνη συντροφιά την ανάσα, θα σταθείς στο πιο ψηλό σημείο του κόσμου.