αει διδασκόμενη

Όταν η Χρυσούλα μου έγραψε (ζωγράφισε.. ίσως θα ήταν πιο ακριβής έκφραση…) κυκλικά γύρω-γύρω στο χαρτί Ιωάννης Ερρίκος Πεσταλότσι-λίγα λόγια που είπε και για την ζωή του, δεσμεύθηκα (μέσα μου) να το ψάξω λίγο…βλέπει που βοηθάω την Σοφία (την μεγάλη) στις εργασίες της και θέλει κι αυτό να παρουσιάζει στη δασκάλα εκτυπώσεις από το ίντερνετ-της θείας-με περηφάνια…

Ο (παντελώς άγνωστος σε μένα μέχρι σήμερα) κύριος Johann-Heinrich Pestalozzi λοιπόν, γεννήθηκε Ελβετός, στην Ζυρίχη, στις 12 Ιανουαρίου 1746, και ανέλαβε ως έργο ζωής να εξερευνήσει τον τρόπο που οι ιδέες του Ρουσσώ μπορούν να βρουν εφαρμογές…
Πειραματισμοί στην εκπαίδευση, αποτυχίες… αυτό που έγινε τελικά γνωστό με τον όρο Μέθοδος Πεσταλότσι, είδε για πρώτη φορά αποτελέσματα στο σχολείο της Yverdon που δημιουργήθηκε το 1805, όπου ο Ιωάννης-Ερρίκος εφάρμοσε τον ισχυρισμό του ότι αντί για λέξεις τα παιδιά θα έπρεπε να διδάσκονται μέσω της πράξης και των πραγμάτων.. θα πρέπει να αφήνονται ελεύθερα να εξασκούν τα ενδιαφέροντα τους και να βγάζουν τα δικά τους συμπεράσματα…

Το Πως η Γερτρούδη διδάσκει τα παιδιά της τυπώθηκε το 1801.

-H εκπαίδευση σαν κομβικό σημείο της βελτίωσης των κοινωνικών συνθηκών.
Η προσωπικότητα είναι ιερή. Εσωτερική αξιοπρέπεια όχι μόνο για τους ενήλικες αλλά και για τα παιδιά.

-Χρησιμοποίησε την συμπάθειά του για την απλή ζωή και την ανάμνηση της μητρικής του φροντίδας σαν παράδειγμα για να διαμορφώσει το εκπαιδευτικό του σχέδιο : δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μέσα στο καθιστικό κάθε σπιτικού βρίσκονται όλα τα βασικά αντικείμενα της αληθινής μόρφωσης του ανθρώπου σε όλο της το εύρος…
Αυτό δείχνει τη δυναμική που έχει η καθημερινή ζωή για τους εκπαιδευτές.
Το σχολείο σαν κεντρική εκπαιδευτική δύναμη-σε αντίθεση με τον Ρουσσώ που έριχνε το βάρος στον εκπαιδευτή.
Όπως ο μικρός σπόρος περιέχει το σχέδιο όλου του δέντρου…έτσι κάθε παιδί είναι η υπόσχεση της δυναμικής του. Ο δάσκαλος απλά φροντίζει καμιά επιρροή να μην εμποδίσει αυτή την πορεία της φύσης προς την ανάπτυξη.

-Ισορροπία : χέρια, κεφάλι και καρδιά, κίνδυνος αν υπερτιμηθεί το ένα.
Χωρίς αγάπη, ούτε οι φυσικές ούτε οι διανοητικές δυνάμεις να αναπτυχθούν φυσιολογικά. Η αγάπη προς αυτούς που επιμορφώνουμε είναι το μόνο και παντοτινό στήριγμά στην εργασία μας. Καλοσύνη λοιπόν, στις σχολές Πεσταλότσι.

-Μαθήματα αντικειμένου : Καμιά λέξη δεν θα χρησιμοποιηθεί πριν ολοκληρωθεί η παρατήρηση-η κατανόηση. Σταδιακή πορεία, βήμα προς βήμα από το γνωστό στο άγνωστο, από το απλό στο πολύπλοκο, από το συγκεκριμένο στο αφηρημένο.

-στο αποτυχημένο του πείραμα της Neuhof προσπάθησε να εφαρμόσει μια διδασκαλία συνδυασμού μόρφωσης με δουλειά. Το σχολείο έπρεπε να είναι και μονάδα παραγωγής ώστε να παιδιά να χρηματοδοτούν τη μόρφωσή τους, ώστε να μην χρειάζεται να υπακούνε σε κανέναν. Φυσικά, το σχολείο έπρεπε να είναι ελεύθερο από την ανάμιξη του κράτους.
Η τελειοποίηση του μαθήματος που λαμβάνεται με την παρατήρηση, γίνεται με την εφαρμογή στην πράξη. Η ζωή είναι αυτή που μας διαμορφώνει και αυτό δεν είναι θέμα λέξεων πια αλλά πράξης..

-αγωνίστηκε ενάντια στην τυραννία της μεθόδου και του σωστού. Είναι ειρωνία ότι η προσέγγισή του τελικά καθιερώθηκε ως "μέθοδος"…και το ότι οι παρατηρητές προσπάθησαν να συστηματοποιήσουν τη σκέψη του.
Και μετά την απαίτηση για πράξη, έρχεται η έμφαση στην επανάληψη-όχι επανάληψη τυφλή αλλά συνειδητή, ακολουθώντας ξανά και ξανά την παρατήρηση.

Ήταν η δέσμευσή του απέναντι στην βελτίωση της ανθρώπινης ζωής που οδήγησε όλο το έργο της ζωής του. Με Αριστοτελικούς όρους θα λέγαμε ότι έβαλε το "καλό" μπροστά από το "σωστό".

(ο πρώτος πίνακας του κυρίου Ιακωβίδη και ο τελευταίος του Konrad Grob. Το κείμενο απο εδώ-περίπου).

* * * * * * *