6.5.06

αει διδασκόμενη

Όταν η Χρυσούλα μου έγραψε (ζωγράφισε.. ίσως θα ήταν πιο ακριβής έκφραση…) κυκλικά γύρω-γύρω στο χαρτί Ιωάννης Ερρίκος Πεσταλότσι-λίγα λόγια που είπε και για την ζωή του, δεσμεύθηκα (μέσα μου) να το ψάξω λίγο…βλέπει που βοηθάω την Σοφία (την μεγάλη) στις εργασίες της και θέλει κι αυτό να παρουσιάζει στη δασκάλα εκτυπώσεις από το ίντερνετ-της θείας-με περηφάνια…


Ο (παντελώς άγνωστος σε μένα μέχρι σήμερα) κύριος Johann-Heinrich Pestalozzi λοιπόν, γεννήθηκε Ελβετός, στην Ζυρίχη, στις 12 Ιανουαρίου 1746, και ανέλαβε ως έργο ζωής να εξερευνήσει τον τρόπο που οι ιδέες του Ρουσσώ μπορούν να βρουν εφαρμογές…
Πειραματισμοί στην εκπαίδευση, αποτυχίες… αυτό που έγινε τελικά γνωστό με τον όρο Μέθοδος Πεσταλότσι, είδε για πρώτη φορά αποτελέσματα στο σχολείο της Yverdon που δημιουργήθηκε το 1805, όπου ο Ιωάννης-Ερρίκος εφάρμοσε τον ισχυρισμό του ότι αντί για λέξεις τα παιδιά θα έπρεπε να διδάσκονται μέσω της πράξης και των πραγμάτων.. θα πρέπει να αφήνονται ελεύθερα να εξασκούν τα ενδιαφέροντα τους και να βγάζουν τα δικά τους συμπεράσματα…

Το Πως η Γερτρούδη διδάσκει τα παιδιά της τυπώθηκε το 1801.

-H εκπαίδευση σαν κομβικό σημείο της βελτίωσης των κοινωνικών συνθηκών.
Η προσωπικότητα είναι ιερή. Εσωτερική αξιοπρέπεια όχι μόνο για τους ενήλικες αλλά και για τα παιδιά.

-Χρησιμοποίησε την συμπάθειά του για την απλή ζωή και την ανάμνηση της μητρικής του φροντίδας σαν παράδειγμα για να διαμορφώσει το εκπαιδευτικό του σχέδιο : δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μέσα στο καθιστικό κάθε σπιτικού βρίσκονται όλα τα βασικά αντικείμενα της αληθινής μόρφωσης του ανθρώπου σε όλο της το εύρος…
Αυτό δείχνει τη δυναμική που έχει η καθημερινή ζωή για τους εκπαιδευτές.
Το σχολείο σαν κεντρική εκπαιδευτική δύναμη-σε αντίθεση με τον Ρουσσώ που έριχνε το βάρος στον εκπαιδευτή.
Όπως ο μικρός σπόρος περιέχει το σχέδιο όλου του δέντρου…έτσι κάθε παιδί είναι η υπόσχεση της δυναμικής του. Ο δάσκαλος απλά φροντίζει καμιά επιρροή να μην εμποδίσει αυτή την πορεία της φύσης προς την ανάπτυξη.

-Ισορροπία : χέρια, κεφάλι και καρδιά, κίνδυνος αν υπερτιμηθεί το ένα.
Χωρίς αγάπη, ούτε οι φυσικές ούτε οι διανοητικές δυνάμεις να αναπτυχθούν φυσιολογικά. Η αγάπη προς αυτούς που επιμορφώνουμε είναι το μόνο και παντοτινό στήριγμά στην εργασία μας. Καλοσύνη λοιπόν, στις σχολές Πεσταλότσι.

-Μαθήματα αντικειμένου : Καμιά λέξη δεν θα χρησιμοποιηθεί πριν ολοκληρωθεί η παρατήρηση-η κατανόηση. Σταδιακή πορεία, βήμα προς βήμα από το γνωστό στο άγνωστο, από το απλό στο πολύπλοκο, από το συγκεκριμένο στο αφηρημένο.

-στο αποτυχημένο του πείραμα της Neuhof προσπάθησε να εφαρμόσει μια διδασκαλία συνδυασμού μόρφωσης με δουλειά. Το σχολείο έπρεπε να είναι και μονάδα παραγωγής ώστε να παιδιά να χρηματοδοτούν τη μόρφωσή τους, ώστε να μην χρειάζεται να υπακούνε σε κανέναν. Φυσικά, το σχολείο έπρεπε να είναι ελεύθερο από την ανάμιξη του κράτους.
Η τελειοποίηση του μαθήματος που λαμβάνεται με την παρατήρηση, γίνεται με την εφαρμογή στην πράξη. Η ζωή είναι αυτή που μας διαμορφώνει και αυτό δεν είναι θέμα λέξεων πια αλλά πράξης..

-αγωνίστηκε ενάντια στην τυραννία της μεθόδου και του σωστού. Είναι ειρωνία ότι η προσέγγισή του τελικά καθιερώθηκε ως "μέθοδος"…και το ότι οι παρατηρητές προσπάθησαν να συστηματοποιήσουν τη σκέψη του.
Και μετά την απαίτηση για πράξη, έρχεται η έμφαση στην επανάληψη-όχι επανάληψη τυφλή αλλά συνειδητή, ακολουθώντας ξανά και ξανά την παρατήρηση.

Ήταν η δέσμευσή του απέναντι στην βελτίωση της ανθρώπινης ζωής που οδήγησε όλο το έργο της ζωής του. Με Αριστοτελικούς όρους θα λέγαμε ότι έβαλε το "καλό" μπροστά από το "σωστό".

(ο πρώτος πίνακας του κυρίου Ιακωβίδη και ο τελευταίος του Konrad Grob. Το κείμενο απο εδώ-περίπου).



* * * * * * *

12 σχόλια:

Χαρτοπόντικας είπε...

Πολύ ενδιαφέρον. Ευχαριστούμε που το έφερες στην επιφάνεια

114ΛΕΞΕΙΣ είπε...

lemon σημερα εγινες η δασκαλά μου. Με εμαθες κάτι που δεν ήξερα και ειναι πολυ ωραιο αυτό. Σε ευχαριστώ.

maika είπε...

..το καλό μπροστά από το σωστό!!!

Τι ωραίοι άνθρωποι θα γέμιζαν τον πλανήτη μας αν μεγαλώνοντας εκπαιδεύονταν με αυτόν τον τρόπο!!

υπέροχο το θέμα σου
σ΄ευχαριστώ!!

Кроткая είπε...

Εντός και εκτός θέματος, διάβαζα σε εφημερίδα, δε θυμάμαι ποια πως στην Αγγλία (αλλά, όπως έμαθα μετά, και αλλού), υπάρχει ένα σχολείο που βασίζεται στην δυνατότητα επιλογής των μαθημάτων από τους ίδιους τους μαθητές,. ήδη από την Α' Δημοτικού, και στην αλληλοδιδακτική μέθοδο (τα μεγαλύτερα παιδια και οι δάσκαλοι διδάσκουν τα μικρότερα, αλλά και το αντίθετο. Επίσης, τα παιδια διαμένουν στο σχολείο, το οποίο αποτελεί κοινότητα και οι αποφάσεις για διαχείρηση, αντιμετώπιση προβλημάτων, αλλα και τιμωρίες ακομα, λαμβάνονται από συνελέυσεις, στις οποίες συμμετέχουν μαθητές και δάσκαλοι,από κοινού και με δικαίωμα ψήφου όλων, με την ίδια βαρύτητα. Δηλαδή η ψήφος του παιδιού της Α΄δημοτικού έχει την ίδια αξία με την ψήφο του δασκάλου.

Τα παιδιά αντιλαμβάνονται από μόνα τους την αξία όλων των μαθημάτων και διαλέγουν ελεύθερα να μάθουν μαθηματικά πχ και άλλα μαθηματα που θεωρούντια δύσκολα και όταν αποφοιτούν έχουν πλήρη και ολοκληρωμένη μόρφωση (γεγονός που αποδεικνύεται από το υψηλό ποσοστό επιτυχίας εισαγωγής τους σε σημαντικά πανεπιστήμια, όπως ακόμα κι η Οξφόρδη (της οποίας το κλίμα βέβαια συχνά τους πέφτει κομμάτι βαρύ μετά).

Τέτοιου είδους εκπαίδευση φτιάχνει έξυπνους, συνειδητοποιημενους και καλους πολίτες και ανθρώπους. Σκεπτόμενοι πως συν΄ήθως τα κράτη δεν επιθυμούν τέτοιους πολιτες, αντιλαμβανόμαστε γιατι η συμβατική εκπαίδευση είναι όπως είναι... δυστυχως...

Βασιλική Παπαδημητρίου είπε...

μπουγατσοκαλημερες...
κυριακατικες...
περασα...να ξες!!
φιλουδια...
;)

Περί κουζίνας και όχι μόνο είπε...

Θα το ξαναπώ. Είναι πολύ τυχερή η κόρη μου που έχει αυτή τη νονά :)))
Σ'ευχαριστώ. Εκπληκτικό θέμα. Τι βαθμό πήρε η μικρή;

Υ.Γ. Ο συγκεκριμένος πίνακας του Ιακωβίδη είναι από τους αγαπημένους μου, η μαμά μου είχε κρεμάσει ένα αντίγραφό του στο παιδικό-εφηβικό μου δωμάτιο.

Λαμπρούκος είπε...

Λεμονίτα διάβασα το σχόλιο της Δώρας και σκέφτηκα... μήπως βαφτίζεις κατά παραγγελία? Να σε έχουμε υπόψη μας?

Mirandolina είπε...

Είχα ένα βιβλίο μικρή που λεγόταν "Οι μεγάλοι ευεργέτες της ανθρωπότητας". Δεμένο -πλαστικοποιημένο με μια καφεδιά ζωγραφιά στο εξώφυλλο. Σαν τα βιβλία της Αγκυρας, ξες. Τον είχε μέσα κι έτσι έμαθα πέντε πράμματα. Όμως μετά τον ξέχασα και είναι πολύ ωραίο που μου τον θύμισες, Λεμον μου.

Stavros Katsaris είπε...

Εξαιρετικό κείμενο, φοβερά εκπαιδευτικό.
Ποιός είπε οτι το internet απομακρύνει τους ανθρώπους και δεν τους δίνει τη δυνατότητα να σκέφτονται?
Ζήλεψα λεμονίτσα!

Φιλικά

yorgos είπε...

α πεσταλότσι! είχα μάθει γι’ αυτόν στη σχολή. εξαιρετικός! οι μέθοδοι του ήταν εξαίρεση για την εποχή του - πάντα βέβαια στα πλαίσια της - πχ η χειροδικία επιτρεπόταν. τον χαρακτήριζε όμως η πραγματική αγάπη για τα παιδιά που πρέπει να έχει ένας παιδαγωγός! και εκείνο το σχολείο που έκανε στη φύση... τι μου θύμισες! καλημέρες πολλές λεμονάκι!

lemon είπε...

Τα ευχαριστώ όλων μας προς την Χρυσούλα λοιπόν!

(Λαμπρούκο, έχω τρεις βαφτιστηρούλες, δυο εκ των οποίων είναι η Δωρο-κορούλα και η Χρυσούλα. Αλλά την τιμή να βαφτίσω ένα Λαμπρουκο-μικρούλι, δεν θα την έχανα για τίποτα!!
(Κύρια Κούμπαρα του Νομάρχη-ωωωωωωωωωω!!!!!!!)

ma.beez είπε...

κάπως καθυστερημένα... Κι εγώ δεν ήξερα τίποτε για τον κυριο Pestalozzi κι είναι αδικία για τα φωτισμένα κι ανήσυχα πνεύματα να γίνονται γνωστά μόνο σε όσους έχουν ειδική σχέση με το εκάστοτε θέμα. Όμως μια (ένας) καλή-ος blogger μπορεί να είναι έξοχη πηγή πληροφοριών και μπράβο