η ματιά

του oldboy,
η "άλλη",
(η κανονική),
πάνω στα "μικρά γράμματα",
(στα πιο σημαντικά).



* * * * * * *

* χωρίς σύνορα

Αγαπητέ Έρικ,
Μόλις έφτασες στη κορυφή του κόσμου, ο Θιβετιανός γείτονάς μας, όρμησε μέσα στο κέντρο μας, και είπε στα παιδιά για την επιτυχία σου. Μερικά απ αυτά αρχικά δεν το πίστεψαν, αλλά μετά υπήρξε μια αμοιβαία κατανόηση: αν εσύ μπορείς να σκαρφαλώσεις στην κορυφή του κόσμου, κι εμείς επίσης μπορούμε να ξεπεράσουμε τα σύνορά μας και να δείξουμε στον κόσμο ότι οι τυφλοί μπορούν ισάξια να πάρουν μέρος στην κοινωνία, και είναι ικανοί να καταφέρουν μεγάλα πράγματα.

Από τότε που ο φίλος μου ο Πωλ και εγώ διαβάσαμε το βιβλίο σου-με μεγάλη ευχαρίστηση, αποφάσισα να πω στα παιδιά για τη ζωή σου. Μόλις πριν μια βδομάδα είπα στα παιδιά του κέντρου μας όλα για την παιδική σου ηλικία, πως τυφλώθηκες, πως πετούσες τα μπαστούνια σου από γέφυρες, πως τελικά συνάντησες άλλους τυφλούς ανθρώπους και μετά, πως απέκτησες σιγουριά στην πάλη. Όλοι τους εντυπωσιάστηκαν από τις εμπειρίες που είχες, και τις σύγκριναν με τις δικές τους. Για ακόμη μια φορά κατάλαβαν ότι, δεν έχει σημασία αν είσαι τυφλό παιδί στη Γερμανία, τις ΗΠΑ ή το Θιβέτ, και πως η εμπειρία που βιώνει κάποιος όταν τυφλώνεται, η ντροπή στην αρχή, η αυτοπεποίθηση που χτίζεται αργά αλλά σταθερά, η αντίδραση των γύρω του-που βλέπουν, είναι μάλλον ίδια για κάθε τυφλό άνθρωπο.

Αφού είπα την ιστορία σου στα παιδιά, τα αγόρια περπάτησαν μαζί με κάποιους φίλους τους οι οποίοι έβλεπαν, στο εσωτερικό μέρος της Lhasa. Η Lhasa δεν είναι η πιο φιλική πόλη για τυφλούς στον κόσμο. Έχει πολλές τρύπες στους δρόμους, οι οποίες μερικές φορές έχουν βάθος λίγα μέτρα. Τα σημεία όπου γίνονται έργα δεν προστατεύονται με κάγκελα. Μπορεί να πατήσεις μέσα σε μεγάλα τρύπες με βρώμικο νερό ή ακαθαρσίες. Τα περισσότερα από τα παιδιά μας όμως, μπορούν να βρουν το δόμο τους μέσα σ αυτό το χάος. Τους διδάσκω κίνηση και είναι αρκετά σίγουροι στη χρήση των μπαστουνιών τους. Πάντα σκέφτονται πως, αφού εγώ μπορώ να βρω το δρόμο μου, τότε κι αυτοί πρέπει να προσπαθήσουν. Το μόνο πρόβλημα είναι, ότι μερικές φορές ντρέπονται να δείξουν τα μπαστούνια τους, καθώς οι νομάδες και οι προσκυνητές που δεν έχουν ξαναδεί μπαστούνι, συχνά τους κοροιδεύουν. Τους φωνάζουν «τυφλούς τρελούς» και γελάνε μαζί τους. Ένα από τα παιδιά, παρολαυτά, μια φορά γύρισε πίσω και είπε «δεν μπορείς να μου μιλάς έτσι, μπορεί να είμαι τυφλός αλλά δεν είμαι τρελός»! Και, «πήγες ποτέ στο σχολείο, έμαθες ποτέ να διαβάζεις? Μπορείς να βρεις την τουαλέτα στη μέση της νύχτας χωρίς φακό?».

Μερικά από τα παιδιά δεν έχουν αυτή την περηφάνια και την αυτοπεποίθηση, για να αντιδράσουν μ έναν τέτοιο δυνατό τρόπο. Συχνά τους λέω, ότι θα έπρεπε να καταλαβαίνουν πως, αυτοί οι άνθρωποι είναι απλά κουτοί. Και αν μπορούν, θα πρέπει να απαντούν. Έτσι, στα περισσότερα απ αυτά τώρα, αρέσει η ιδέα να υπερασπίζονται τον εαυτό τους με λόγια. Πρώτα ψάχνουν να βρουν έναν κάπως φιλικό τρόπο, και αν αυτό δεν βοηθάει, τότε αρχίζουν να φωνάζουν, και τελικά φτάνουν να έχουν τον κόσμο με το μέρος τους.

Μα παρολαυτά, όποτε υπάρχει μαζί τους κάποιος φίλος που βλέπει, προσπαθούν να κρύψουν τα μπαστούνια τους και να περπατήσουν αόρατοι και κανονικοί, στηριζόμενοι στο μπράτσο του φίλου που βλέπει.

Και εκείνη τη μέρα, όταν τελείωσα την ιστορία σου λέγοντας: «αυτός ο άνθρωπος, που είναι τυφλός σαν εσάς, ανέβηκε στην κορυφή του κόσμου, όχι στηριζόμενος στο μπράτσο κάποιου φίλου που βλέπει, αλλά με τη βοήθεια σχοινιών και δυό μπαστουνιών», και τότε όλοι αποφάσισαν με περηφάνια να περπατούν μόνοι τους, χωρίς την βοήθεια κάποιου που βλέπει. Ιστορίες σαν τη δική σου αλλάζουν τη ζωή τους. Οι περισσότεροι απ αυτούς τώρα πια καταλαβαίνουν ότι δεν υπάρχει τίποτα για το οποίο να ντρέπονται. Μπορούν να είναι μικροί περήφανοι άνθρωποι, και μπορούν να λένε συχνά «είμαστε τυφλοί, και λοιπόν? Μπορούμε να μιλάμε αγγλικά και κινέζικα, μπορούμε να βρίσκουμε το δρόμο μας στον λαβύρινθο της Lhasa, μπορούμε να διαβάζουμε και να γράφουμε σε τρείς διαφορετικές γραφές Braille, διαβάζουμε και γράφουμε χωρίς να χρησιμοποιούμε φώς».

Την περασμένη εβδομάδα, τους είπα ήδη ότι ήθελα να σου γράψω και να σε ρωτήσω αν θα ήθελες να έρθεις στο Θιβέτ, και ίσως να κάναμε κάποιου είδους ορειβασία με τα παιδιά.

Πριν δύο χρόνια, μερικοί από τους μαθητές μας, άρχισαν ορειβασία σε βράχια, με δάσκαλους Θιβετιανούς οδηγούς του Έβερεστ, από το Θιβετιανό ινστιτούτο ορειβασίας. Αφότου έφτασες στο Έβερεστ, μίλησα σ αυτό τον δάσκαλο για την ιδέα να σε καλέσω στη Lhasa. Του φάνηκε πολύ ενδιαφέρον και από τότε ψάχναμε να βρούμε τo e-mail σου.

Κατά κάποιο τρόπο, είμαστε κάπως σαν συνάδελφοι, στην προσπάθεια να δώσουμε θάρρος στους τυφλούς για να σταθούν στα πόδια τους και να ξεπεράσουν τον εαυτό τους.

Όπως διάβασα στο βιβλίο σου, έχουμε την ίδια φιλοσοφία, παρόμοια ιστορία και παρόμοιο τρόπο να προσεγγίζουμε τις ιδέες.

Θα ήμασταν πολύ ευχαριστημένοι αν ερχόσουν να επισκευτείς το έργο μας. Ο Πωλ κι εγώ, θέλουμε επίσης να έρθουμε στις ΗΠΑ στην αρχή του επόμενου χρόνου και ίσως έτσι να έχουμε την ευκαιρία να συναντηθούμε κάπου μαζί σου.

Τώρα είμαι στο δωμάτιο του υπολογιστή. Δίπλα μου είναι ο Gyenshen, ένας θαυμάσιος μαθητής που τυφλώθηκε στα 9 του. Αυτός μαζί με δύο άλλα κορίτσια, παίρνει μαθήματα υπολογιστή και επίσης γράφει ένα γράμμα σε σένα.

Ο Gyenshen προέρχεται από μια πολύ μακρινή και φτωχή αγροτική περιοχή. Όταν τυφλώθηκε, η οικογένεια του τον κράτησε σε ένα σκοτεινό δωμάτιο για 3 χρόνια. Η οικογένεια ντρεπόταν που είχε ένα τυφλό παιδί. Στο Θιβέτ πιστεύουν ότι η τύφλωση είναι τιμωρία για κάτι που το άτομο έχει κάνει κακό ή λάθος, σε κάποια προηγούμενη ζωή του. Οι άνθρωποι επίσης πιστεύουν ότι οι τυφλοί έχουν καταληφθεί από δαίμονες.

Όταν ήρθε στο έργο μας ήταν πολύ ντροπαλός. Τώρα είναι ένας από τους καλύτερους μαθητές και αρκετά σίγουρος στη χρήση του υπολογιστή. Είναι πιθανόν ο μόνος άνθρωπος στο χωριό του που ξέρει ότι η γη είναι στρογγυλή και ότι οι άνθρωποι μπορούν να επικοινωνούν μέσω καλωδίων. Μπορεί να πει στα άλλα παιδιά του χωριού ότι τα «σιδερένια yaks» είναι Toyota Landcruisers, που πίνουν βενζίνη αντί για νερό.

Οι τυφλοί που μεγαλώνουν στο Θιβέτ έχουν σίγουρα μια διαφορετική ζωή από εμάς στη Γερμανία, ή εσάς στις ΗΠΑ. Αλλά αισθάνονται την ίδια μοναχικότητα με τους τυφλούς ανθρώπους από άλλες χώρες. Αυτή η σύνδεση και η μοναχικότητα τους δίνει πολύ δύναμη και σθένος, για να τα βγάλουν πέρα με τη ζωή τους.
Σήμερα είναι η διεθνής μέρα του άσπρου μπαστουνιού και εσύ μας βοήθησες να γεμίσουμε αυτή τη μέρα με περηφάνια.

Χαιρετισμούς από μια ηλιόλουστη και κρύα Lhasa, από όλα τα παιδιά, το προσωπικό, και ειδικά από τον Πωλ.

Τους χαιρετισμούς μας και στην οικογένειά σου.
Με ένα σωρό καλές ευχές, ειλικρινά δική σου,
Sabriye Tenberken.

* αγάπη, βλέμμα, αγκαλιά, ματιές, επικοινωνία, μέλλον, όνειρα, ζωή.




* * * * * * *

χίλιες όμορφες λίμνες

H Sabriye Tenberken είναι Γερμανίδα, και φωνάζει πως «το ότι είμαστε τυφλοί, δεν σημαίνει ότι είμαστε ηλίθιοι».
Έχασε την όρασή της γύρω στα 12, σπούδασε Θιβετολογία και κινέζική γλώσσα, κάνει σκι και ιππασία.
Όταν βρήκε ότι δεν υπήρχε σύστημα μπράιγ στη Θιβετιανή γλώσσα, το έφτιαξε μόνη της και, ξεκίνησε (το 1997) για το Θιβέτ.

* * * * *

Ο Paul Kronenberg είναι Φλαμανδός μηχανικός (κατασκευών και κομπιούτερ), που εργάστηκε (τα καλοκαίρια των σπουδών του) σε διάφορους οργανισμούς για την ανάπτυξη έργων στην Αφρική, ανατολική Ευρώπη και το Θιβέτ. Το τελευταίο του έργο ήταν για τον Ερυθρό Σταυρό στο Shigatse.

* * * * *

Συναντήθηκαν το 1997 σε ένα Hostel στην Lassa και από τότε δουλεύουν μαζί στο κέντρο που δημιούργησαν για την εκπαίδευση των τυφλών παιδιών στο Θιβέτ.

(Παρένθεση: στο Θιβέτ βρίζουν και αφήνουν στο περιθώριο της κοινωνίας τους τυφλούς, επειδή πιστεύουν ότι είναι έτσι γιατί έχουν καταληφθεί από δαίμονες, σαν τιμωρία για κάτι πολύ κακό που έκαναν σε κάποια προηγούμενη ζωή τους).

Στο κέντρο προσφέρουν μόρφωση στα παιδιά-τα διδάσκουν να διαβάζουν και να μιλούν 3 γλώσσες: Θιβετιανά, Κινέζικα και Αγγλικά, και ταυτόχρονα τους παρέχουν επαγγελματική εκπαίδευση: στο μασάζ, τη μουσική, τη μετάφραση και την διδασκαλία.
Αυτό όμως που κυρίως προσφέρουν στα παιδιά-που οι οικογένειές τους τα είχαν κρυμμένα στο σπίτι, παραμελημένα και ξεγραμμένα, το πιο ανεκτίμητο, είναι η αυτοπεποίθηση και μια νέα ματιά για τη ζωή, η απόδειξη ότι μπορούν να μορφωθούν, να επικοινωνήσουν, να δουλέψουν, να ζήσουν, χωρίς να είναι βάρος σε κάποιους αλλά επίσης χωρίς να είναι μόνα και απροστάτευτα…

* * * * *

Ο Erik Weyhenmayer είναι Αμερικάνος, ορειβάτης, ο πρώτος τυφλός που ανέβηκε στην ψηλότερη κορυφή του Έβερεστ το 2001. Μια ζωή με τόσες δυσκολίες όσα και κατορθώματα.

* * * * *

Οι τρείς τους, μαζί με μια ομάδα πεπειραμένων ορειβατών-σκιά ο καθένας τους για έναν από έξη τυφλούς μαθητές, έκαναν μια δύσκολη διαδρομή ανάβασης στην κορυφή Lhakpa Ri των Ιμαλαίων. Όχι τόσο για την ίδια την ορειβασία, όσο για να δούνε τα παιδιά-αλλά και ο κόσμος, ότι Μπορούν.

* * * * *

Η ταινία λέγεται τυφλή όραση και απορώ γιατί δεν θα βγει στις αίθουσες…
Άραγε μήπως θα παιχτεί στην τηλεόραση? Μπα, που να μείνει χρόνος, γιαυτήν την Sabriye με την όμορφη ψυχή...

Η Sabriye προτάθηκε για το Νόμπελ Ειρήνης 2005, και έχει επίσης την τιμή να είναι "μια από τις οκτώ γυναίκες που η Oprah θα ήθελε να γνωρίσει"…!

(Θα ακολουθήσει το γράμμα της Sabriye στον Erik, όπου του κάνει την πρόταση για την κοινή ορειβασία, μόλις το μεταφράσω...).




* * * * * * *

Ιούλιος 2006

Έλα
για ν αποκτήσει σάρκα και οστά
του πόθου μου η έγνοια.

Έλα
για να σταλάξεις μια-δυό σταγόνες απ το νερό σου-
να εξατμιστούνε με μιας-στο φλεγόμενο
απ τη σκέψη σου κορμί μου.

Έλα
γιατί όλα αυτά που σούχω φυλαγμένα,
θα με συνθλίψουν αν δεν σου τα χαρίσω.

Έλα
γιατί δεν μπορώ αλλιώς
ούτε αλλιώς πια -να ξέρεις- θέλω.

(Τα ποιήματά του είναι μέσα στο μυαλό του,
δε νοιάζεται να σώζει τα χαρτάκια 'οπου τα γράφει, ούτε τα sms,
ζει έτσι).

* * * * * * *

cinema Paradiso

Οι αγαπημένες μου ταινίες είναι τόσες που, όταν επιχειρώ να τις αναφέρω, τόσο μπλοκάρουν όλες μαζί το μυαλό μου που, δεν μπορώ να θυμηθώ ούτε μία…

Ψέματα, μια είναι που πάντα ξεφεύγει από το πλήθος κι εμφανίζεται: το Pulp fiction!

Δεν μπορώ να το εκφράσω ακριβώς με λόγια, αλλά ο κύριος Ταραντίνο κάνει ταινίες που (κατ εμέ) σε κάνουν να γίνεσαι λίγο ψηλότερος. Όπως επίσης και ο κύριος Βέντερς (τόσο μακρυά-τόσο κοντά), ο Κουστορίτσα (Arizona dream), ο Γούντυ Άλλεν (μυστηριώδεις φόνοι στο Μανχάταν ), και ο Αλμοντοβάρ (όλα για τη μητέρα μου).

Έχει ταινίες περίεργες, σπάνιες και ονειρεμένες (όπως το χρώμα του ροδιού του Sergei Parajanov, οι ομπρέλες του Χερβούργου με την Κατρίν Ντενέβ κοριτσάκι, το Lautari του Εμιλ Λοτεάνου (που θα μου έδινε μεγάλη χαρά να το έβρισκα σε dvd).
Ταινίες που σε σημαδεύουν για πάντα (όπως ο βιολιστής στη στέγη, η μελωδία της ευτυχίας, και ο Δόκτορ Ζιβάγκο).
Έχει και ταινίες ελληνικές, αλλά εν γένει τις αποφεύγω (εκτός από την πάστα φλώρα...!).

Μετά από την πρό(σ)κληση της Juanita la quejica, του dr uqbar, και της renata, έψαξα να βρω ένα μέτρο σύμφωνα με το οποίο θα ξεχώριζα τις πιο αγαπημένες μου.
Τελικά κατέληξα σε μερικές, με βάση το «κάθε φορά που θα (ξανα)πέσω πάνω της, την ξαναβλέπω ευχαρίστως και δεν αλλάζω κανάλι»!

Κατά σειρά προτίμησης είναι οι:

1. Moonstruck με τη Cher και το Nicolas Cage ("guarda la luna..."),
   
2. Desperado με τον Antonio (τι "ποιόν Antonio?"!!) Baderas και τη Σάλμα Χάγιεκ,
   
3. Y tu mama tambien του Αλφόνσο Κουαρόν, για το θαυμάσιο σενάριο,
   
4. Leon με τον Ζαν Ρενό, και παρακάτω τέσσερις Ταραντίνο:
   
5. Jackie brown
6. Pulp fiction
7. Kill Bill Vol I, II

Θα βάλω και μερικές ακόμη

• Sideways
• 25Η ώρα
• Underground
• Ελαφοκυνηγός
• Babettes feast

Ξέχασα επίσης το διαβολάκο (του Μπενίνι), τα δημόσια λουτρά (κινέζικη), το Polish wedding (με τη Λένα Όλιν), το Lunedi Matin (του πολύ Otar Iosseliani), την Αμελί, τη Φρίντα (Kahlo), το άρωμα γυναίκας (και στις δύο εκδοχές του, με τον εκπληκτικό Αλ Πατσίνο αλλά και τον θαυμάσιο Vittorio Gassman...
Και ας σταματήσω εδώ…

** Ωπ, ξέχασα την Ατίθαση Καρδιά...!





* * * * * * *

Παιδιά του Στάλιν / Χάρι Τίμερμανς

«Η ψυχή μου είναι σαν τη νιφάδα του χιονιού. Μου τη λιώνουν σιγά-σιγά».

Ο χρόνος δεν υπάρχει στο ψυχιατρείο του Surami στη Γεωργία. Βασανιστικά αργά, οι μέρες περνούν σε μια ατελείωτη ροή. Οι ασθενείς περιμένουν.
Στο μεταξύ συζητούν για τις ζωές τους, τα όνειρά τους και το ανέλπιδο της ύπαρξής τους.
Η ταινία δείχνει την παντοδύναμη επιθυμία για επιβίωση ανθρώπων σε ευάλωτες καταστάσεις.
Ξεχνάμε ότι εξακολουθεί να υπάρχει ένας κόσμος έξω από τους τοίχους του
ιδρύματος.

Σκηνοθεσία:	Χάρι Τίμερμανς
Σενάριο:	Harrie Timmermans
Φωτογραφία:	Chris Fawcett
Μοντάζ:	Menno Boerema
Ήχος:	Pepijn Aben, Mark Glynne
Μουσική:	Ana Bajiashvili, Georgian TV and Radio Broadcasting Folklore Ensemble “Kelaptari”
Παραγωγός:	Janneke Doolaard
Παραγωγή:	Eyeworks Egmond Film and Television, The Netherlands T. +31 20 666 1804 F. +31 20 346 3748 egmond@eyeworks.tv www.egmondfilm.nl
	Digital Beta Έγχρωμο52’
ΟΛΛΑΝΔΙΑ

(Τμήμα: Ολλανδικά Ντοκιμαντέρ)

***Αααα, μιας και η κουβέντα για ταινίες, θέλω να προσκαλέσω την butterfly,
μιας και είναι ξεκούραστη αυτές τις μέρες και δίχως έγνοιες(!),
πρώτον να μας μιλήσει για τις επτά πιο αγαπημένες ταινίες της, και
δεύτερον να μας συγγράψει ένα κείμενο για σπανακόρυζο, θάλασσα, τρυφερότητα, καρέκλες και γάτες...



* * * * * * *

Ένα τραγούδι για τον Αργύρη / Στέφαν Χάουπτ

Ο μικρός Αργύρης είναι ο μόνος που επιβιώνει απ’ αυτό από το οποίο σχεδόν κανένας άλλος κάτοικος από το χωριό του, το Δίστομο, δεν επέζησε: τον παραλογισμό του πολέμου. Μέσα σε λίγες ώρες, έχασε τους γονείς του και τριάντα ακόμη συγγενείς του. Το 1949, το ορφανό αγόρι στέλνεται στο παιδικό χωριό Pestalozzi στο Trogen της Ελβετίας. Αποκτά διδακτορικό τίτλο στο ETH της Ζυρίχης, μεταφράζει έλληνες συγγραφείς στα γερμανικά, αντιστέκεται στη στρατιωτική δικτατορία στην πατρίδα του (1967-1974) και αργότερα δραστηριοποιείται στο Ελβετικό Σώμα για την Αντιμετώπιση Καταστροφών. Όλη του τη ζωή ο Αργύρης Σφουντούρης, ένας άνθρωπος ακαταμάχητης γοητείας και μελαγχολικής ευθυμίας, αντιμετωπίζει τον τρόμο τον οποίο ένιωσε όταν ήταν παιδί.Δεν επιχείρησε να συμβιβαστεί μαζί του συναισθηματικά. Αντίθετα, προσπάθησε να μάθει να ζει με αυτόν και να κάνει τα πάντα για να τον εμποδίσει να συμβεί ξανά.

Σκηνοθεσία:	Στέφαν Χάουπτ
Σενάριο:	Stefan Haupt
Φωτογραφία:	Patrick Lindenmaier
Μοντάζ:	Stefan Kälin
Ήχος:	Martin Witz
Μουσική:	Tomas Korber, Jorgos Stergiou
Παραγωγός:	Stefan Haupt
Παραγωγή:	Fontana Film, Switzerland T.-F. +41 44 450 4592 stefan.haupt@fontanafilm.ch www.fontanafilm.ch
	35mm Έγχρωμο 105’
	ΕΛΒΕΤΙΑ

(Τμήμα:Η Καταγραφή της Μνήμης)



* * * * * * *

καινός χρόνος, όχι πια κενός…

Λίγες ώρες πριν τον συναντήσω για πρώτη φορά, μου έκανε (μέσω sms) την επισήμανση: είμαι μόλις 4 εκατοστά ψηλός, γιαυτό ακούγομαι μικρός, και μάλλον σοβαρά αστείος…

Το ραντεβού ήταν σε μια ταράτσα μονοκατοικίας βαμμένη άσπρη, αρχές Ιουλίου, λίγο πριν το σούρουπο. Ήσυχο Σαββατόβραδο, ο ουρανός άλλαζε χρώματα, φυσούσε χλιαρά. Η καρδιά μου πετούσε.
Γύρω μας μια θάλασσα από ταράτσες με κεραίες, κι εμείς σε μια σχεδία-στη μέση της Αθήνας, να πίνουμε τσάι με γεύση ροδάκινο...

Η θέση μου ήταν άκρη-άκρη στο πεζουλάκι, η πρώτη στην αλυσίδα της σειράς των φίλων του που μαζευτήκαμε εκείνο το βράδυ.

Ήταν η μορφή του πάνω απ όλα, αυτό που μ έκανε να νιώσω οικειότητα μαζί του…

Με την έναρξη της μουσικής, ήξερα αμέσως πως είχα μπει στο παραμύθι του κι εγώ, και δεν θέλησα πια να βγω.

* * * * * * *

(Η πρόσκληση ήταν της Βασιλικής.
Η πέμπτη λέξη-που δεν μπόρεσα να την κάνω bold στο τίτλο, είναι "καινός".
Η ιστορία δεν είναι φανταστική .
Για την δική μου πρόσκληση, επιφυλάσσομαι...).




* * * * * * *

αλλεργία

Πόσες ώρες πέρασα εδώ μπροστά, κλαίγοντας, εδώ και πάνω από ένα χρόνο, δεν ξέρω. Ο Βρασιδάκος τα ξεκίνησε όλα σήμερα, ακόμη μια δύση συνέχισε, ο τρόμος πίσω από το πρόσωπο με αποτελείωσε.

Δε με πειράζει. Δεν τόχω για κακό. Ίσα-ίσα, για καλό τόχω.

Τα μάτια μου τα νιώθω χάλια εδώ και μέρες, είναι ένας συνδυασμός μάλλον, κούραση από τον υπολογιστή στη δουλειά και στο σπίτι, ανοιξιάτικη επιπεφυκίτιδα (και αλλεργία), αυτός ο δυνατός ήλιος που ώρες-ώρες δεν τον αντέχω... νιώθω σαν να μπήκε ένας ελέφαντας στο μάτι μου και στρογγυλοκάθησε, θέλω να τα κλείσω και ν ακουμπήσω κάτι μαύρο, απαλό και δροσερό πάνω τους, να ξεχάσω ότι υπάρχουν, να τα αφήσω στην ησυχία τους για ώρες...

Μπορεί όμως να είναι και η ηλικία. Η μαμά μου πριν λίγη ώρα (στο τηλέφωνο) μου είπε ξεκουράσου, είσαι σαράντα και ήδη έχεις σπάσει πάρα πολύ...

Τη μια λέω κουράστηκα, δε θέλω, δεν αντέχω άλλο. Βαρέθηκα να ψάχνω να βρω τι φταίει, ο κρόνος (ο οποίος φταίει-δε φταίει, θα ξεκουμπιστεί από πάνω μου στις 2 Σεπτεμβρίου...), η περίοδος που έρχεται, το χοντροκέφαλό μου, που είμαι γκρινιάρα και δεν μπορώ να δω τη χαρά, που είμαι εγωίστρια και θέλω όλο και πιο πολλά, άλλα απ αυτά που έχω.

Όμως σαν σκέφτομαι να ανηφορίζουμε τη Σόλωνος μαζί, να σε κοιτώ στην πόρτα του μετρό που με κοιτάζεις, να κλείνεις τα μάτια σου όταν αγγίζω το χέρι σου... τότε τα δάκρυα στεγνώνουν και χαμογελάω.

* * * * * * *

ανησυχίες...

Σήμερα είναι από κείνες τις μέρες, που με πιάνει πανικός στη σκέψη πως μπορεί να χαθεί ο βλογερ μια μέρα, και να χάσω επαφή μ ένα σωρό θαυμάσια κείμενα,
τέτοια που σε κάνουν να νιώθεις χαρά που αξιώθηκες και τα διάβασες, τέτοια που σε κάνουν να νιώθεις λίγο ψηλότερος, σαν να απομακρύνεσαι λίγο από τη γη και να σηκώνεσαι ψηλότερα, σαν να αλαφραίνεις, να φεύγει λίγο βάρος από πάνω σου, και να πετάς.
Και με πιάνει ο πανικός να τα σώσω, να τα κάνω κόπι-πέιστ και να τα τακτοποιήσω σε κίτρινους φακέλους και σε ντόκιουμεντς-ντοκουμέντα, ανά βλόγερ, ανά ημερομηνία, ανά οτιδήποτε, αρκεί να τα έχω...

Κι αν μετά μου καεί ο σκληρός? (φτου-φτου). Κι αν μου χαθούν τα αρχεία μου?

Τουλάχιστον με τα βιβλία την έχεις αυτή τη σιγουριά: είναι καθισμένα στο ράφι της βιβλιοθήκης, ή ακόμα- ακόμα δίπλα σου, στο κομοδίνο, και σε κοιτάζουν, συνέχεια. Καμιά φορά σκεπάζονται με σκόνη και γίνονται τόσο ένα με το χώρο, που εξαφανίζονται, αλλά τελικά είναι εκεί, προσβάσιμα, συνέχεια.
Βέβαια, σ αυτή την περίπτωση, κάποια στιγμή μάλλον, θα είσαι εσύ αυτός που θα λείψει από τα βιβλία, αλλά αυτό είναι άλλη ιστορία!

Το ξέρω πως όλα αυτά που διαβάζουμε, που βλέπουμε, που συναντάμε, που ζούμε καθημερινά, γράφονται μέσα μας ανεξίτηλα, και παραμένουν κομμάτι μας ακόμη κι αν δεν τα θυμόμαστε συνειδητά, πως ποτέ δεν εξαφανίζονται από πάνω μας. Αλλά να, μερικές μέρες σαν σήμερα, ανησυχώ.
(Μας είπες κάτι καινούριο τώρα… Για πες μας για ΤΙ δεν ανησυχείς εσύ…?).

Η προηγούμενη φορά που ανησύχησα για το ίδιο πράγμα, ήταν ακριβώς πριν ένα χρόνο-με απόκλιση μιάς ημέρας... Τώρα, αν αυτό δείχνει σταθερότητα ή στασιμότητα, θα σας γελάσω...



* * * * * * *

θεατρο-λόγος

Η αλκιμήδη ταξιδεύει συνέχεια
«με αφορμή το θέατρο»
και γράφει
για το ταξίδι μιας ζωής...

(Ο πίνακας είναι του Jean-Baptiste-Camille Corot).

* * * * * * *

Σπίτι στην ακροθαλασσιά, 1906

Η Σοφία Λασκαρίδου (1882-1965) ήταν η πρώτη γυναίκα που έγινε δεκτή στην Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (τότε Πολυτεχνική Σχολή) το 1903.
Με προσωπικό της αίτημα (!) στον βασιλέα Γεώργιο, ο οποίος σύχναζε στο σπίτι των γονιών της…

Η Σοφία είχε μητέρα την Αικατερίνη Χρηστομάνου-της γνωστής οικογενείας των εκπαιδευτικών, και πατέρα τον Λάσκαρη Λασκαρίδη, λονδρέζο έμπορο εκ Τραπεζούντος, της οικογένειας των Λασκαριδαίων…

Όπως συνηθιζόταν εκείνη την εποχή, διδάχθηκε κατ οίκον. Επίσης ζωγράφιζε, ζωγράφιζε πολύ καλά.

Είναι περίεργο (λόγω του τρόπου) - αλλά και θαυμάσιο (λόγω του αποτελέσματος) που το αίτημα της έγινε δεκτό…

Κάποια στιγμή ερωτεύτηκε (τι πιο φυσικό?), τον Περικλή Γιαννόπουλο (1869-1910), και μαζί, όργωσαν με τα πόδια, κουβεντιάζοντας, την Αττική.
Μα ήρθε η ώρα που, επέλεξε να συνεχίσει τις σπουδές της στο Μόναχο. Τον σκεφτόταν. Αντάλλασαν επιστολές και λόγια αγάπης.

Να ήταν η μητέρα της, που τον συνάντησε στο δρόμο και του ανέφερε ότι η Σοφία τους είχε υψηλότερο μέλλον μπροστά της-την Τέχνη της-από ένα γάμο μαζί του?
Να ήταν εκείνος, που είχε κράση ποιητική και παράφορη, και μέσα στα τόσα που τον πίεζαν, ήρθε η απουσία της σαν χαριστική βολή? Ποιος θα μπορούσε ποτέ να πει με σιγουριά?

Ανέβηκε σ ένα άλογο και βυθίστηκε στον Σκαραμαγκά, πυροβολώντας ταυτόχρονα εαυτόν στον κρόταφο.

* * * * * * *

Εμένα με συγκινούνε τέτοιες ιστορίες. Ήταν δύο άγνωστα ονόματα, που τα είχε πάρει το μάτι μου πριν μερικά χρόνια, κάπου, και ψάχνοντας, βρήκα μερικές πληροφορίες για την ιστορία τους, σπαρμένες εδώ κι εκεί, στο ίντερνετ.

Πριν δύο βδομάδες, στην έκθεση της Εθνικής Πινακοθήκης, είδα ξανά το όνομα της Σοφίας Λασκαρίδου. Αυτή τη φορά βρήκα περισσότερες πληροφορίες στο δίκτυο. Ανάμεσά τους και για την θεατρική παράσταση στο Θέατρο της Άνοιξης, που ξεκίνησε πριν μερικές ημέρες.

Δεν ξέρω από θέατρο, σχεδόν καθόλου. Αλλά ήταν μια όμορφη παράσταση, μέρος μιας όμορφης βραδιάς, με το φεγγάρι να χάνεται και να ξαναβρίσκεται, και με το Μεταξουργείο να παρουσιάζεται μαγευτικό (και τρομακτικό επίσης!) στα μάτια μου. Και τα κομμάτια που είχα σκόρπια μπροστά μου απ τις ζωές των δύο αγαπημένων, ήρθαν κι έδεσαν μεταξύ τους, κι έγιναν μια ιστορία.

Απομένει το εξοχικό της οικογένειας Λασκαρίδη-σημερινή Δημοτική Πινακοθήκη στην Καλλιθέα, κι οι πίνακες της Σοφίας (στην Πινακοθήκη και στην Βουλή). Και ο Περικλής, καταχωρημένος στο λήμμα «κατάλογος με προσωπικότητες που αυτοκτόνησαν, ανά μήνα».





* * * * * * *

αχ, πως να στο πω?

Μα, είναι τόσο πιο όμορφο το δωμάτιο με το φως του λαμπατέρ!
Το αφήνω ανοιχτό όταν είμαι μόνη στο σπίτι και κάθομαι στον υπολογιστή,
για να μην είμαι βυθισμένη στο σκοτάδι,
για να νιώθω σαν ναι έχω παρέα μαζί μου στο δωμάτιο.
Κι όταν διαβάζω στο κρεβάτι, θέλω να έχω το φως του δίπλα μου,
απλά για να βλέπω καλύτερα...
Μα ακόμη και χωρίς να υπάρχει λόγος το ανάβω,
ακόμη κι όταν είμαι στην κουζίνα και μαγειρεύω.
Ώστε κάθε που περνώ απο την πόρτα της κρεβατοκάμαρας,
να βλέπω εκείνη τη γωνία λουσμένη στο φώς και ζεστή,
σαν αγκαλιά που περιμένει να με προστατέψει και να με ξεκουράσει.
Ωραία!

(το Ukiyo-e είναι του Hiroshige Ando).

* * * * * * *